Artykuły | Co do zasady

Zgodnie z polskim i europejskim prawem wykonywanie pewnych usług wymaga zawarcia ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnoprawnej. Takim obowiązkiem są objęte podmioty wykonujące działalność leczniczą, dla których ustawodawca przewidział minimalną wysokość sumy gwarancyjnej. Czy taka suma gwarancyjna może zostać wyczerpana przez szkodę medyczną?

Konsorcjum od wielu lat jest powszechną i – wydawałoby się – dobrze znaną formą współpracy przedsiębiorców realizujących zamówienia publiczne. Mimo to konstrukcja ta wciąż budzi wątpliwości prawne, zwłaszcza gdy rodzi się spór i trafia on do sądu. Ze względu na zwodnicze podobieństwo tej konstrukcji do spółki cywilnej niejasne bywa to, którzy członkowie konsorcjum mogą uczestniczyć w procesie sądowym. Takie właśnie zagadnienie badał Sąd Najwyższy w wyroku z 30 czerwca 2021 r., III CSKP 75/21.

Zamawiający jako gospodarz postępowania powinien określić w dokumentacji wymogi formalne oraz techniczne dotyczące zabezpieczenia wadialnego. Zdarzało się, że jednym z takich wymogów było nałożenie na wykonawców obowiązku przedłożenia gwarancji wadialnej, której ważność przekraczałaby termin związania ofertą. W niedawno wydanym orzeczeniu Krajowej Izby Odwoławczej rozstrzygnięto, czy takie postanowienia SWZ są dopuszczalne, czy też może są nieważne z mocy prawa (KIO 3482/21).

Ochrona konsumentów przed nieuczciwymi działaniami na rynku usług finansowych, telekomunikacyjnych i sprzedaży konsumenckiej. Wczesne wykrywanie zmów przetargowych. Przeciwdziałanie zatorom płatniczym. Wdrożenie dyrektyw i rozporządzeń unijnych. To niektóre plany UOKiK na 2022 rok.

Wobec wielu podmiotów – głównie rosyjskich – obowiązują surowe sankcje gospodarcze zarówno na poziomie unijnym, jak i krajowym. Po wejściu w życie ustawy sankcyjnej (czyli ustawy z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego) szczególnego znaczenia nabrała polska lista sankcyjna prowadzona przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, którą po raz pierwszy opublikowano 26 kwietnia. Cel jej utworzenia jest jasny: przeciwdziałanie wspieraniu agresji Rosji na Ukrainę. Mimo to kryteria wpisu na listę nie są jednoznaczne, a sam przebieg postępowania w przedmiocie wydania decyzji istotnie ogranicza prawa jednostki do obrony przed niesłusznym wpisem. Na listę łatwo mogą bowiem trafić także polskie podmioty.

12 kwietnia 2022 r. w Dzienniku Ustaw ogłoszono ustawę o zmianie Kodeksu spółek handlowych. Określa ona zasady funkcjonowania grup kapitałowych w Polsce i modyfikuje niektóre zasady działania organów spółek kapitałowych. Ustawa wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od daty ogłoszenia.

Zarząd prowadzi sprawy spółki, reprezentuje spółkę na zewnątrz, a w określonych okolicznościach ponosi odpowiedzialność wobec spółki i wobec jej wierzycieli. Członkowie zarządu powinni działać z należytą starannością, która odpowiada w zasadzie obiektywnym standardom staranności, jakich powinien przestrzegać sumienny kupiec w stosunkach danego rodzaju. Niedochowanie staranności może oznaczać odpowiedzialność członków organów spółki – i na odwrót, jej dochowanie pomoże się z tej odpowiedzialności zwolnić. Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych wprowadza pewne zmiany w tym zakresie.

Dotychczas osoby prowadzące sprawy spółki mogły działać wyłącznie w najlepszym interesie tej spółki, co utrudniało działalność grup spółek. Od października spółkom zależnym wchodzącym w skład sformalizowanych grup spółek będzie można wydawać tzw. wiążące polecenia. Co musi zawierać takie polecenie, czy można odmówić wykonania tego polecenia i co w przypadku, gdy wskutek wykonania polecenia spółka poniesie szkodę?

12 kwietnia 2022 r. w Dzienniku Ustaw opublikowane zostało nowe prawo holdingowe. W Kodeksie spółek handlowych pojawiły się nowe regulacje dotyczące działalności grup kapitałowych, w tym w zakresie możliwości przymusowego wykupu udziałów albo akcji wspólnika.

Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych wprowadza szereg istotnych zmian dla spółek kapitałowych, przede wszystkim dla spółek funkcjonujących w ramach holdingów. W związku z tym pojawia się pytanie, czy spółki kapitałowe powinny dostosować swoje dokumenty korporacyjne do tych zmian.

Do końca kwietnia zamawiający mają czas na dodanie do dokumentacji zamówienia oraz regulaminów konkursu nowych obligatoryjnych podstaw wykluczenia wykonawców, którzy są wpisani na listę sankcyjną lub których beneficjent rzeczywisty albo podmiot dominujący jest na takiej liście.

Kary umowne są bardzo popularnym instrumentem sankcjonowania uchybień w wykonywaniu zobowiązań niepieniężnych (np. ukończenia budowy w terminie). Kodeks cywilny tylko ogólnie wskazuje przesłanki miarkowania (obniżenia) kary umownej. Szczegółów należy więc poszukiwać w doktrynie i orzecznictwie. Poza tym przepisy prawa nie dają nawet wskazówek, jak bardzo można obniżyć karę umowną. Każdy przypadek należy więc traktować indywidualnie, w czym mogą pomóc omówione zasady.