Artykuły | Co do zasady

Naczelny Sąd Administracyjny zajmował się ostatnio sprawą, w której rozważał możliwość zastosowania przepisu o trzyletnim terminie na rozpoczęcie robót budowlanych do pozwolenia na wznowienie robót budowlanych, wydanego przez organy nadzoru budowlanego w odniesieniu do zalegalizowanej samowoli budowlanej. NSA wskazał, że terminu tego nie stosuje się w takim przypadku.

Ministerstwo Finansów zamierza opodatkować podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT) spółki komandytowe oraz te spółki jawne, których wspólnicy („podatnicy podatku dochodowego partycypujący w zyskach takich spółek jawnych”) nie są ujawniani. Najprawdopodobniej wskazane spółki zostaną podatnikami CIT już od 2021 r.

Cesja praw na zabezpieczenie jest bardzo popularnym sposobem zabezpieczenia wierzytelności na polskim rynku. Wynika to z dużej elastyczności tego instrumentu i braku większych formalności, takich jak rejestracja w sądzie. W skrócie rzecz ujmując, cesja taka polega na przeniesieniu na kredytodawcę wierzytelności, które przysługują kredytobiorcy względem osób trzecich (np. wierzytelności z tytułu sprzedaży towarów). Jeśli kredyt nie jest spłacany w terminie, wpływy z wierzytelności przelanych na zabezpieczenie mogą służyć do zaspokojenia roszczenia kredytodawcy. Czy jednak w ten sposób można również przenieść prawa z weksla?

Procedura self-cleaning opisana w art. 24 ust. 8 p.z.p. pozwala ubiegać się o zamówienie pomimo wystąpienia okoliczności, które mogłyby być oceniane jako przesłanki wykluczenia. Jakie dowody powinni jednak przedstawić wykonawcy w ramach samooczyszczenia, aby były one skuteczne? W niedawnym wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z 31 lipca 2020 r. (KIO 1248/20) zaznaczono, że wykonawcy zobowiązani są nie tylko wykazać podjęte działania kadrowe, organizacyjne czy techniczne, ale też udowodnić, że działania te będą przeciwdziałać w przyszłości powstaniu podobnych uchybień.

Czym się różni sądownictwo Białorusi, Ukrainy, Rosji, Łotwy, Litwy i Polski? Jak można wyegzekwować zadłużenie od dłużników z tych państw? 27 sierpnia 2020 r. odbyła się konferencja Law2Law Litigation, podczas której eksperci z sześciu państw regionu omówili specyfikę systemów sądowych swoich państw i przedstawili rozwiązania istotne dla biznesu w działalności transgranicznej. Jaki status w Polsce mają orzeczenia sądowe naszych wschodnich sąsiadów?

To jedno z najczęściej zadawanych pytań. Odpowiedź zaś jest trudna i niejednoznaczna. Z jednej strony, dobry pomysł to połowa sukcesu. Z drugiej zaś, idee są wolne i nie powinny podlegać monopolizacji . Przedmiotem ochrony na gruncie prawa autorskiego może być natomiast konkretny sposób wyrażenia (forma) danego pomysłu. Jednak rozgraniczenie niechronionego pomysłu od chronionego sposobu wyrażenia jest niebagatelnym wyzwaniem, w którym liczą się okoliczności danego stanu faktycznego. W pierwszej kolejności trzeba ustalić, co może być chronione w grze komputerowej, a następnie jak elementy te najlepiej ochronić.

W ostatnim czasie Sąd Najwyższy wydał kilka orzeczeń dotyczących instytucji potrącenia (art. 498 k.c.), które potwierdziły dotychczasową linię orzecznictwa i wypracowaną praktykę w obrocie prawnym i gospodarczym. Zmieniły się też przepisy dotyczące podnoszenia zarzutu przedawnienia w postępowaniu cywilnym.

Obowiązkowa dematerializacja akcji, wprowadzona nowelizacją Kodeksu spółek handlowych z 30 sierpnia 2019 r., miała doprowadzić do stanu, w którym z dniem 1 stycznia 2021 r. akcje wszystkich spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych miałyby formę elektronicznego zapisu, a dokumenty akcji straciłyby z tym dniem moc prawną. Epidemia utrudniła jednak również ten element organizacji podmiotów gospodarczych, a ustawodawca wydłużył terminy na spełnienie poszczególnych obowiązków związanych z dematerializacją. Swoją opinię na temat nowej instytucji przedstawił też Urząd Ochrony Danych Osobowych.

Dokumentacja składana przez wykonawców w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia zawiera czasem błędy lub braki budzące wątpliwości zamawiającego. Pozwala je wyjaśnić art. 26 ust. 3 p.z.p. stanowiący ukłon ustawodawcy w stronę wykonawców. W doktrynie i orzecznictwie zastanawiano się nieraz, jak korzystać z tego przepisu. Ważnym głosem w tej dyskusji jest niedawny wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 30 lipca 2020 r. (KIO 1598/20).

Jakie prawo reguluje stosunki majątkowe małżeńskie obywatelki Polski oraz obywatela Wielkiej Brytanii, którzy pobrali się na terytorium Wielkiej Brytanii, a następnie przeprowadzili do Polski? Jakiemu prawu podlegają stosunki majątkowe polsko-francuskiego małżeństwa mieszkającego w Hiszpanii, ale posiadającego nieruchomości w Polsce i we Francji? Czy dokonany przez polsko-szwedzkie małżeństwo wybór prawa właściwego dla ich stosunków majątkowych zostanie uznany przez sąd angielski? Na te i inne pytania odpowiadają przepisy kolizyjne, których znajomość stanowi punkt wyjścia dla analizy stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami.

W myśl zasady przejrzystości postępowania i uczciwej konkurencji wykonawcy powinni być transparentni i przedstawiać zamawiającym rzetelne informacje, odpowiadając na pytania w JEDZ i udzielając pełnych wyjaśnień. W dobrze pojętym interesie wykonawców leży podanie wszystkich okoliczności pozwalających zamawiającym na ocenę ich rzetelności. Nie jest to jednak takie oczywiste, co pokazuje wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 18 czerwca 2020 r. (KIO 706/20), dotyczący udzielenia odpowiedzi w JEDZ niezgodnie z prawdą.

Konieczność określenia terminu, po którego upływie nie można już wyeliminować z obiegu prawnego decyzji o pozwoleniu na budowę, nie budzi wątpliwości. Szczególnie gdy inwestor zrealizował już inwestycję, działając w zaufaniu do organów administracji publicznej. Czy zmiana Prawa budowlanego, która nastąpi z dniem 19 września 2020 r., odpowiada oczekiwaniom inwestorów?