Artykuły | Co do zasady

Przepisy Kodeksu spółek handlowych szczegółowo regulują zasady uczestnictwa akcjonariuszy w walnym zgromadzeniu spółki akcyjnej. Wynikające z nich uwarunkowania prawne należy brać pod uwagę przy planowaniu ram czasowych transakcji M&A, aby odpowiednio zabezpieczyć prawa kupującego akcje, a w szczególności możliwość uczestnictwa przez niego w walnym zgromadzeniu niepublicznej spółki akcyjnej po zamknięciu transakcji.

Zmiana przepisów może być przyczyną dezaktualizacji ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, co powoduje konieczność zmiany tych planów. Czy istnieją instrumenty prawne pozwalające na wyegzekwowanie tego obowiązku od gminy?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami do przeniesienia własności akcji konieczny jest element realny w postaci przeniesienia posiadania akcji imiennych lub wydania akcji na okaziciela. Przeniesienie własności akcji imiennych wymaga dodatkowo zawarcia umowy pomiędzy zbywcą i nabywcą (na samym dokumencie akcji albo w osobnym dokumencie), natomiast przeniesienie akcji na okaziciela może nastąpić nawet bez zawarcia formalnej umowy, poprzez samo wydanie akcji. Zważywszy doniosłe skutki prawne wydania dokumentu akcji na okaziciela, trzeba rozważyć, jak należy rozumieć termin „wydanie akcji”.

Nieprawidłowe doręczenie przesyłki sądowej może całkowicie zmienić losy postępowania sądowego. Pozornie trywialne uchybienie może unicestwić pewną wygraną albo przerodzić porażkę w sukces. Doręczenia wywołują wiele problemów w praktyce, czego skutkiem jest bogate orzecznictwo w tym zakresie. Najwięcej kontrowersji budzi tzw. doręczenie zastępcze polegające na tym, że dwukrotnie awizowana i faktycznie nieodebrana przed adresata przesyłka traktowana jest jako doręczona.

Oświadczenia i zapewnienia (representations and warranties) są powszechnie wykorzystywane w transakcjach fuzji i przejęć (M&A). Wywodzą się z systemów prawa common law, a ich podstawowym celem jest odpowiednia dystrybucja ryzyka pomiędzy sprzedawcą a kupującym. W krajach anglosaskich deklaracje dotyczące rzeczy sprzedawanej wpisane są jednak wyraźnie w reżimy odpowiedzialności deliktowej (jako misrepresentation) oraz kontraktowej (jako breach of warranty). Ich znaczenie w umowach poddanych prawu polskiemu nie jest tak jednoznaczne i było przedmiotem licznych wypowiedzi doktryny. Warto podsumować płynące z nich wnioski.

Nie wszystkie roszczenia związane z realizacją kontraktu są objęte reżimem subklauzuli 20.1, która zakłada surową sankcję utraty roszczenia w razie niepowiadomienia o nim w 28-dniowym terminie. Przede wszystkim nie jest nim objęta większość roszczeń o waloryzację wynagrodzenia.

9 listopada 2018 r. Sejm uchwalił ustawę o Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Choć tytuł aktu na to nie wskazuje, wprowadza on także kolejne już w tym roku zmiany do ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Jednym z kluczowych projektów ustaw, od kilku miesięcy procedowanych przez rząd, jest nowa ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych (spółek, fundacji, stowarzyszeń) za czyny zabronione. Pomysł zastąpienia dotychczasowej ustawy wynika z faktu, że obecne rozwiązania, w oparciu o które przeciwko podmiotom zbiorowym prowadzi się średnio kilkadziesiąt postępowań rocznie, są nieskuteczne, co kłóci się z przyjętymi zobowiązaniami międzynarodowymi.

Sąd Najwyższy stosunkowo rzadko wydaje orzeczenia dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej tego, kto świadomie skorzystał z wyrządzonej drugiemu szkody (czyli świadomie skorzystał z cudzego czynu niedozwolonego popełnionego na szkodę osoby trzeciej). Tym bardziej warto analizować jego wypowiedzi, gdyż można z nich wiele wyczytać na ten temat możliwości zastosowania i upowszechnienia tej instytucji.

Nie powiódł się plan PKP PLK S.A., zgodnie z którym spółka miała zawrzeć umowy ramowe na potrzeby realizacji tzw. wykonania zastępczego. Krajowa Izba Odwoławcza zakwestionowała SIWZ do umowy ramowej, zarzucając, że nie określono w nim zakresu przedmiotu zamówienia.

Umowa gwarancyjna stanowi najszerzej akceptowaną i najczęściej występującą podstawę szeregu rozwiązań wykorzystywanych w toku transakcji fuzji i przejęć. Jej prawidłowe stosowanie ma więc fundamentalne znaczenie dla tej gałęzi praktyki. Tymczasem wyroki wydane w ostatnich latach przez Sąd Najwyższy, dotyczące charakteru i źródeł normatywnych tego typu zobowiązań, wywołały kontrowersje doktrynalne i wzbudziły niepewność wśród uczestników obrotu. Warto więc krótko podsumować orzecznicze status quo i wynikające z niego wnioski.

Jeśli nasz przeciwnik złoży zażalenie na korzystne dla nas postanowienie sądu, jedynym realnym środkiem obrony jest odpowiedź na zażalenie. Można je wnieść w terminie tygodniowym od dnia otrzymania zażalenia. Co można jednak zrobić, gdy termin upłynął bezskutecznie i nie ma podstaw do wystąpienia z wnioskiem o przywrócenie terminu?