Prawa pasażerów w ruchu kolejowym
Od lipca będą w Polsce obowiązywać postanowienia rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym.
W chwili obecnej w uzgodnieniach międzyresortowych znajduje się projekt rozporządzenia w sprawie zwolnienia ze stosowania niektórych przepisów rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym, które wejdzie w życie z dniem 1 lipca 2011 r. i będzie obowiązywać do 3 grudnia 2014 roku.
Rozporządzenie 1371/2007 zostało przyjęte, aby chronić prawa pasażerów w ruchu kolejowym oraz by podnieść jakość i efektywność kolejowych usług pasażerskich. W tym celu rozporządzenie to nakłada na przedsiębiorstwa kolejowe liczne obowiązki. Między innymi konstytuuje odpowiedzialność przedsiębiorstwa kolejowego względem pasażerów za ich bagaż oraz szkody powstałe w wyniku śmierci, zranienia lub wszelkiego innego naruszenia fizycznego lub umysłowego stanu zdrowia podróżnego. W związku z tym każde przedsiębiorstwo kolejowe ma obowiązek posiadania ubezpieczenia lub równoważnego porozumienia w celu pokrycia kosztów z tym związanych.
Jedną z ważniejszych zmian jest możliwość żądania przez pasażera od przedsiębiorstwa kolejowego odszkodowania za co najmniej 60-minutowe opóźnienie w przypadku opóźnienia pomiędzy podanym na bilecie miejscem wyjazdu i miejscem docelowym, za które nie otrzymał on zwrotu kosztów biletu zgodnie z art. 16 rozporządzenia 1371/2007. Przepis art. 16 rozporządzenia 1371/2007 stanowi bowiem, że w przypadku, gdy istnieją uzasadnione powody, aby przypuszczać, że opóźnienie przejazdu do miejsca przeznaczenia przekroczy 60 minut w stosunku do umowy transportu, pasażer może żądać zwrotu pełnego kosztu biletu na warunkach, na jakich został opłacony, za część lub części niezrealizowanej podróży oraz za część lub części już zrealizowane, jeżeli taka podróż jest już bezcelowa w kontekście pierwotnego planu podróży, wraz z zapewnieniem w odpowiednich przypadkach połączenia powrotnego do miejsca wyjazdu w najbliższym dostępnym terminie.
Rozporządzenie reguluje również kwestię uprawnień osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Przedsiębiorstwa kolejowe będą bowiem zobowiązane określić niedyskryminujące zasady korzystania z usług przewozu. Osoby te będą mogły dokonać rezerwacji i zakupu biletów bez dodatkowych opłat. Przedsiębiorstwa kolejowe będą również zobowiązane zapewnić osobom niepełnosprawnym nieodpłatną pomoc w pociągu oraz podczas wsiadania i wysiadania. Pomoc ta będzie zapewniona jednakże pod warunkiem, że osoba niepełnosprawna powiadomi przedsiębiorstwo o potrzebie udzielenia pomocy przynajmniej na 48 godzin wcześniej, zanim taka pomoc będzie potrzebna, oraz pojawi się w wyznaczonym punkcie i w terminie określonym przez przedsiębiorstwo kolejowe.
Inną z nowości jest rozszerzenie obowiązku informacyjnego przedsiębiorstw kolejowych. Będą one zobowiązane podać do wiadomości publicznej informacje o zaprzestaniu obsługi połączeń przed wejściem takich zmian w życie jak również udzielać pasażerom na ich żądanie informacji dotyczących przynajmniej ogólnych warunków umów, rozkładu jazdy, warunków odbycia najszybszej podróży i najniższych opłat za przewóz, warunków dostępu i dostosowania pociągu do potrzeb osób niepełnosprawnych, możliwości przewozu rowerów, dostępności miejsc siedzących w wagonach dla palących i niepalących w klasie pierwszej i drugiej oraz w kuszetkach i wagonach sypialnych, działań mogących przerwać lub opóźnić połączenia, usług dostępnych w pociągu, procedur odbioru zagubionego bagażu czy procedur wnoszenia skarg. Przedsiębiorstwa kolejowe przy sprzedaży biletów będą zobowiązane informować pasażerów o ich prawach i obowiązkach wynikających z rozporządzenia 1371/2007.
Klaudia Przybyłowicz, zespół Infrastruktura, Transport, Zamówienia Publiczne (PPP) kancelarii Wardyński i Wspólnicy