Nowelizacja p.p.s.a. obejmie także już wszczęte postępowania
Wchodząca w życie 15 sierpnia 2015 r. największa do tej pory nowelizacja ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi będzie mieć wpływ również na postępowania wszczęte przed jej wejściem w życie.
O nowelizacji p.p.s.a. pisaliśmy już szeroko w jednym z czerwcowych wydań portalu (tutaj). Art. 2 ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2015 poz. 658), będąc przepisem przejściowym, wskazuje, jakie przepisy p.p.s.a. w brzmieniu nadanym nowelizacją należy stosować do postępowań, które zostaną wszczęte dopiero po jej wejściu w życie, a jakie trzeba będzie stosować także w postępowaniach, które już trwają.
Zgodnie z art. 2 nowelizacja w większości znajdzie zastosowanie już do obecnie toczących się postępowań – tylko siedemnaście z ponad osiemdziesięciu zmian przepisów p.p.s.a. należy stosować wyłącznie do postępowań wszczętych po dniu jej wejścia w życie.
Zmiany, jakie znajdą zastosowanie w postępowaniach wszczętych po 15 sierpnia 2015 r., to:
- zmiana dotycząca właściwości rzeczowej sądów administracyjnych, ograniczająca zaskarżalność innych aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej oraz postanowień wydanych w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym (art. 3 §2 p.p.s.a.)
- uzależnienie posiadania statusu uczestnika na prawach strony od złożenia wniosku o przystąpienie do postępowania w przypadku, gdy postępowanie sądowoadministracyjne dotyczy postępowania przed organem administracji publicznej, w którym strony były zawiadamiane o czynnościach organu publicznie (art. 33 p.p.s.a.)
- zmiana terminu przekazania sądowi administracyjnemu skargi wraz z aktami sprawy oraz terminu, w ciągu którego organ może skorzystać z uprawnień autokontrolnych (art. 54 §2, 3 i 4 p.p.s.a.)
- związanie wojewódzkiego sądu administracyjnego zarzutami skargi na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego oraz powołaną w niej podstawą prawną (art. 57a oraz art. 134 §1 p.p.s.a.)
- zmiana sposobu, w jaki sąd administracyjny orzeka, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania (art. 149 p.p.s.a.)
- ograniczenie możliwości wniesienia skargi kasacyjnej do NSA (art. 173 §1 p.p.s.a.)
- zmiana wymogów formalnych dla skargi kasacyjnej do NSA poprzez wprowadzenie obowiązku zawarcia w skardze kasacyjnej wniosku o jej rozpoznanie na rozprawie albo oświadczenie o zrzeczeniu się rozprawy (art. 176 §1 i 2 p.p.s.a.)
- wprowadzenie zasady, że rozpoznając skargę kasacyjną od wyroku, NSA orzeka wyrokiem, a rozpoznając skargę kasacyjną od postanowienia, NSA orzeka postanowieniem (art. 181 §2 p.p.s.a.)
- rozszerzenie rozpoznawania skarg kasacyjnych na posiedzeniach niejawnych (art. 182 p.p.s.a.)
- zmiana skutków wniesienia sprzeciwu od niektórych zarządzeń i postanowień referendarzy sądowych (art. 260 p.p.s.a)
- jak również zmiany art. 52 §3, art. 57 §1 pkt 3, art. 177 §3-6, art. 193, art. 197 §2, oraz art. 254 §1 p.p.s.a.
Wszystkie pozostałe zmiany będą mogły albo musiały (w zależności od charakteru przepisu) znaleźć zastosowanie w już toczących się postępowaniach. Chodzi o tak istotne modyfikacje, jak chociażby:
- dopuszczenie merytorycznego orzekania przez sąd administracyjny (art. 145a p.p.s.a.)
- szersze związanie oceną prawną i wskazaniami co do załatwienia sprawy określonymi przez sąd administracyjny (art. 153 p.p.s.a.)
- możliwość uwzględnienia skargi kasacyjnej przez wojewódzki sąd administracyjny (art. 179a p.p.s.a.)
- rozszerzenie możliwości zastosowania trybu uproszczonego (art. 119 p.p.s.a.);
- zmiany w zakresie zawieszania i umarzania postępowań (art. 125 §1, 128 §2, 130 §1 oraz 131 p.p.s.a.)
- wprowadzenie dwóch terminów na sporządzanie uzasadnień wyroków (art. 141 §2 p.p.s.a.).
Warto więc szczegółowo zapoznać się z nowelizacją także w przypadku, gdy postępowanie, w którym bierzemy udział, już się toczy. Pozwoli to na ustalenie, czy i jakie nowe uprawnienia lub obowiązki przysługują nam jako stronie bądź uczestnikowi postępowania oraz czego możemy oczekiwać obecnie od sądu administracyjnego.
Natalia Rutkowska, praktyka infrastruktury, transportu, zamówień publicznych i PPP kancelarii Wardyński i Wspólnicy