Wakacje zakończyły się dla podatników zapowiedzią znaczących zmian w najważniejszych ustawach podatkowych, których wejście w życie planowane jest na początek 2019 r. O części z nich pisaliśmy w poprzednim tygodniu. Poniżej przedstawiamy kolejne zmiany zaproponowane przez Ministerstwo Finansów w opublikowanej 24 sierpnia nowelizacji1, które mogą okazać się szczególnie istotne z punktu widzenia podatników prowadzących działalność gospodarczą.
Zmiany w poborze podatku u źródła
Nowelizacja generalnie nie zmieni zasad poboru podatku u źródła dla płatników, którzy dokonują w danym roku podatkowym wypłaty należności do wysokości 2 000 000 PLN na rzecz jednego podatnika. Jedyna różnica będzie polegać na tym, że w ustawie zostanie wpisany obowiązek dochowania przez nich należytej staranności.
W przypadku gdy podlegające podatkowi u źródła należności wypłacane na rzecz danego podatnika przekroczą 2 000 000 PLN w danym roku podatkowym, na podatnika działającego w charakterze płatnika podatku u źródła zostaną nałożone dodatkowe obowiązki (złożenie oświadczenia). Od ich spełnienia będzie zależało, czy podatnik będzie mógł skorzystać z niższej stawki lub zwolnienia z podatku u źródła.
Płatnik będzie musiał spełnić dodatkowe warunki formalne – składać organom podatkowym oświadczenie. Będzie w nim stwierdzał, że:
- ma dokumenty wymagane przez przepisy potwierdzające zasadność zastosowania stawki podatku albo zwolnienia lub niepobrania podatku,
- przeprowadził weryfikację kontrahenta i nie wynikają z niej okoliczności, które wykluczają zastosowanie stawki podatku albo zwolnienia lub niepobrania podatku.
Jeśli płatnik nie spełni nowych obowiązków formalnych (w szczególności nie złoży organom oświadczenia), to nie będzie mógł stosować preferencyjnych stawek podatku ani zwolnień, lecz będzie musiał pobrać podatek u źródła wg stawek maksymalnych, wynikających z krajowych przepisów o PIT lub CIT. Zagraniczny kontrahent będący podatnikiem, chcąc skorzystać z preferencyjnego opodatkowania, wynikającego wszak z międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub prawa unijnego (dyrektyw), będzie musiał wystąpić z wnioskiem o zwrot, na którego rozpatrzenie organ podatkowy będzie miał 6 miesięcy.
Wprowadzenie (ograniczonej) użyteczności kopii certyfikatów rezydencji
Projekt nowelizacji zakłada wprowadzenie ograniczonej użyteczności kopii certyfikatów rezydencji (w miejsce dotychczasowego obowiązku prezentowania każdorazowo jego oryginału, tj. wersji papierowej) poprzez umożliwienie podatnikowi w określnych sytuacjach posługiwania się kopią lub skanem certyfikatu rezydencji.
Zgodnie z projektem nowelizacji podatnicy, którzy nie posiadają siedziby na terytorium Polski, będą mogli udokumentować swoją rezydencję podatkową, posługując się kopią certyfikatu rezydencji dla celów poboru podatku u źródła od przychodów z tytułu świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, prawnych, reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze. Przy czym możliwość ta będzie uzależniona od tego, czy informacje przedstawione na certyfikacie nie będą budzić wątpliwości. Stosowanie kopii certyfikatów ma zostać ograniczone także kwotowo, tj. do sytuacji, w których podatnicy otrzymują od tego samego podmiotu należności za wskazane powyżej świadczenia do wysokości 10 000 PLN w roku podatkowym.
Obniżona stawka podatku dochodowego
Projekt nowelizacji zakłada zredukowanie obniżonej stawki CIT do 9% w miejsce aktualnie obowiązującej obniżonej stawki CIT w wysokości 15%. Będą mogli skorzystać z niej tylko podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych o statusie:
- małych podatników, (tj. których przychody w danym roku podatkowym nie przekraczają równowartości 1 200 000 EUR), jeżeli udział ich dochodów w przychodach podatkowych nie przekraczał 33% w poprzednim roku podatkowym,
- podatników rozpoczynających działalność (za których nie będą uznawani podatnicy, którzy powstali w wyniku niektórych działań restrukturyzacyjnych).
Obniżona stawka CIT nie będzie mieć zastosowania do podstawy opodatkowania uzyskanej z kapitałów pieniężnych.
Niezależnie od powyższego wszyscy podatnicy będą mogli skorzystać z preferencyjnej stawki 5% podatku dochodowego od osób prawnych w odniesieniu do kwalifikowanego dochodu uzyskanego z praw własności intelektualnych (tzw. IP Box).
Raportowanie schematów podatkowych
Nowelizacja ma również wprowadzić obowiązek raportowania schematów podatkowych, których wdrożenie skutkuje powstaniem po stronie podatnika (korzystającego) korzyści podatkowej.
Korzyścią podatkową będzie zasadniczo każda oszczędność podatkowa, m.in. niepowstanie zobowiązania podatkowego, obniżenie jego wysokości, a także powstanie albo zawyżenie straty podatkowej czy powstanie nadpłaty podatkowej.
Obowiązek raportowania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej ma zostać nałożony na promotorów, czyli podmioty, które doradzają klientom, opracowują, oferują lub udostępniają schematy podatkowe, a także wdrażają lub zarządzają wdrażaniem schematu podatkowego (w szczególności adwokatów, radców prawnych oraz doradców podatkowych). Zobowiązani promotorzy będą mieli 30 dni na przekazanie Szefowi KAS informacji o schemacie podatkowym, licząc od jego udostępnienia klientowi lub rozpoczęcia wdrażania lub przygotowania do wdrożenia. Promotor będzie musiał poinformować o tym również klienta. Powinien wskazać również dane klienta, ale pod warunkiem, że uzyska jego zgodę. Promotorzy zobowiązani do zachowania tajemnicy zawodowej będą zobowiązani do poinformowania podatnika (korzystającego), że to on ma obowiązek zgłoszenia schematu w terminie 30 dni.
Raportowaniu będą podlegać schematy podatkowe posiadające przymioty określone jako cechy rozpoznawalne (ogólne lub szczególnie rozpoznawalne), sprecyzowane w ustawie nowelizującej. Cechą rozpoznawalną będzie przykładowo fakt zobowiązania się przez promotora i korzystającego do zachowania poufności wobec osób trzecich. Warto zauważyć, że wskazana cecha jest typową cechą zasadniczo wszystkich porad wydawanych przez doradców na rzecz klientów.
Obowiązek zgłoszenia obejmie schematy wdrożone od dnia 25 czerwca 2018 r., czyli przed wejściem w życie planowej nowelizacji.
Największe podmioty doradcze, tj. o przychodach przekraczających 8 mln PLN, zostaną zobligowane do wdrożenia wewnętrznych procedur dotyczących przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych pod rygorem nałożenie kary w wysokości nawet 10 mln PLN.
Finansowanie działalności
Według projektu nowelizacji wniesienie dopłat przez wspólników i zatrzymany zysk w spółce pozwolą jej na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów fikcyjnych odsetek, takich jakie spółka uwzględniłaby w kosztach, gdyby pożyczyła pieniądze na zewnątrz. Do kosztów będzie można zaliczyć hipotetyczne odsetki w wysokości iloczynu (1a) wniesionej do spółki dopłaty od wspólnika lub (1b) zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki oraz (2) stopy referencyjnej NBP (obecnie 1,5%) powiększonej dodatkowo o 1 pkt procentowy.
Obliczone w ten sposób hipotetyczne odsetki nie będą mogły w danym roku podatkowym przekroczyć 250 000 PLN. Będzie je można uwzględnić w kosztach w danym roku podatkowym oraz w kolejnych dwóch bezpośrednio po sobie następujących latach, pod warunkiem że w tym okresie nie nastąpi zwrot dopłat lub wypłaty z powyższych kapitałów.
Użytkowanie samochodów służbowych
Projekt nowelizacji wprowadza ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z korzystaniem z samochodów firmowych wprowadzonych do ewidencji środków trwałych.
W przypadku aut wykorzystywanych zarówno do celów służbowych, jak i prywatnych odliczyć będzie można tylko 50% wydatków związanych z użytkowaniem pojazdu. Bez limitu wydatki będzie można odliczyć tylko, gdy pojazd będzie wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Będą więc obowiązywały analogiczne zasady jak w VAT. Również do celów podatku dochodowego trzeba będzie prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu (tę samą co dla celów VAT). Jej brak będzie oznaczał (z pewnymi wyjątkami), że podatnik wykorzystuje samochód do celów mieszanych i może zaliczać do kosztów tylko 50% związanych z tym autem wydatków.
W przypadku gdy pojazd nie będzie wprowadzony do ewidencji środków trwałych, do kosztów podatkowych będzie można zaliczyć tylko 20% wydatków związanych z jego używaniem.
Jednocześnie projekt nowelizacji zakłada podniesienie limitu kosztów uzyskania przychodów z tytułu amortyzacji osobowych samochodów oraz ich ubezpieczenia AC do kwoty 150 000 PLN w miejsce aktualnych 20 000 EUR rocznie.
Joanna Prokurat, Joanna Goryca, praktyka podatkowa kancelarii Wardyński i Wspólnicy
1 Projekt z dnia 24 sierpnia 2018 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw