Unieważnienie postępowania z powodu nieprzedłużenia terminu składania ofert w związku ze zmianą SIWZ
26.05.2011
Krajowa Izba Odwoławcza | zamówienia publiczne
Zaniechanie przez zamawiającego przedłużenia terminu składania ofert o czas niezbędny na wprowadzenie zmian w ofertach w związku ze zmianą SIWZ może stanowić przesłankę unieważnienia postępowania.
Rozpoznawana przez Krajową Izbę Odwoławczą (KIO) sprawa (sygn. akt: KIO 741/11) dotyczyła sytuacji, w której zamawiający na dzień przed upływem terminu składania ofert, tj. 30 marca 2011 roku, dokonał modyfikacji specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ), rozszerzając zakres obowiązków wykonawcy oraz jednocześnie zmieniając termin składania ofert z dnia 31 marca 2011 roku na dzień 1 kwietnia 2011 roku, godz. 8:00. Od decyzji zamawiającego zostało wniesione odwołanie, w którym wykonawca zarzucił, że zaniechanie przez zamawiającego przedłużenia terminu składania ofert o czas niezbędny na wprowadzenie zmian w ofertach w związku z dokonaną modyfikacją SIWZ uniemożliwiło mu przygotowanie i złożenie oferty.
Ogólna zasada jest taka, że jeśli mamy do czynienia z istotną zmianą ogłoszenia o zamówieniu, to zamawiający, zgodnie z art. 12a ustawy Prawo zamówień publicznych (p.z.p.), jest zobligowany przedłużyć termin składania ofert na zasadach określonych w tym przepisie. Natomiast zmiana SIWZ skutkuje koniecznością przedłużenia terminu składania ofert w sytuacji, gdy prowadzi do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu. Jeżeli zmiana SIWZ nie prowadzi do zmiany ogłoszenia, zamawiający zobowiązany jest zapewnić wykonawcom dodatkowy czas wtedy, gdy konieczne jest wprowadzenie zmian w przygotowanych ofertach. Jeżeli więc zmiana SIWZ nie ma wpływu na treść oferty, zamawiający nie ma obowiązku przedłużyć terminu składania ofert.
W omawianej sprawie KIO stwierdziła, że w tym przypadku nie znajdzie zastosowania przepis art. 12a ust. 2 p.z.p., bowiem wprowadzone przez zamawiającego zmiany nie odnosiły się do treści ogłoszenia o zamówieniu, a do treści SIWZ. Zaś z samej swojej istoty ogłoszenie o zamówieniu nie obejmuje całej treści SIWZ.
W przedmiotowym postępowaniu, w ocenie KIO, doszło do naruszenia art. 38 ust. 6 p.z.p., który stanowi, że jeśli w wyniku zmiany treści SIWZ nieprowadzącej do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu niezbędny jest dodatkowy czas na wprowadzenie zmian w ofertach, zamawiający zobowiązany jest przedłużyć termin składania ofert. Przepis ten, w przeciwieństwie do powyżej powołanego art. 12a ust. 2 p.z.p., nie wyznacza zamawiającemu minimalnych terminów, o jakie powinien on przedłużyć termin składania ofert. W ocenie KIO nie oznacza to jednak, że zamawiający ma pełną swobodę w tym przedmiocie, bowiem czas, o jaki zamawiający musi przedłużyć wyznaczony termin, ma umożliwić wykonawcom wprowadzenie zmian w ofertach. Zatem, w ocenie Izby, ma być on „odpowiedni”.
Nie wgłębiając się w to, na jakiej podstawie KIO stwierdziła, że termin określony w art. 38 ust. 6 p.z.p. powinien być odpowiedni (przepis bowiem milczy na ten temat), w wydanym przez Izbę orzeczeniu stwierdzono, że termin wyznaczony przez zamawiającego nie był odpowiedni, a sama sytuacja zmiany treści SIWZ w zakresie mającym wpływ na sporządzenie ofert na dzień przed upływem terminu ich składania, z przedłużeniem tego terminu jedynie o jeden dzień, nie powinna była mieć miejsca w postępowaniu, bowiem w wyraźny i bezzasadny sposób utrudniła, jeśli nie uniemożliwia wykonawcom złożenie ofert i to ofert poprawnych zarówno z punktu widzenia zgodności z wymaganiami zamawiającego, jak i rzetelnie wycenionych.
W ocenie KIO zamawiający rażąco naruszył zasadę zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, uniemożliwiając złożenie oferty co najmniej jednemu zainteresowanemu wykonawcy. W związku z powyższym zaistniała przesłanka unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 p.z.p. Zgodnie z tym przepisem postępowanie podlega unieważnieniu, jeśli obarczone jest wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego. Wskazana wada postępowania była niemożliwa do usunięcia, bowiem nie można powtórzyć czynności składania ofert.
Klaudia Przybyłowicz, zespół Infrastruktura, Transport, Zamówienia Publiczne (PPP) kancelarii Wardyński i Wspólnicy