Mocniejsza pozycja wierzyciela | Co do zasady

1 lipca br. do Naczelnej Rady Adwokackiej wpłynął do zaopiniowania projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, przygotowany przez Komisję Nadzwyczajną „Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji.

Celem nowelizacji jest wzmocnienie pozycji wierzyciela, który jako zabezpieczenie wierzytelności uzyskał gwarancję bankową, gwarancję ubezpieczeniową, akredytywę bankową lub poręczenie banku. Dotychczas wierzyciel taki, jeśli główny dłużnik odmówił zapłaty, był zdany na dobrą wolę banku lub zakładu ubezpieczeń. Przysługiwało mu bowiem tylko postępowanie upominawcze, a nakaz zapłaty wydany w tym postępowaniu nie może być wykorzystywany przez wierzyciela do egzekucji lub zabezpieczenia wierzytelności. Co więcej, nakaz taki upada, jeżeli dłużnik zgłosi sprzeciw. Wierzyciel może dochodzić swoich roszczeń tylko w procesie cywilnym, co jest i czasochłonne, i kosztowne, gdyż opłata stosunkowa od pozwu w postępowaniu upominawczym wynosi 5 proc. dochodzonego roszczenia (nie więcej niż 100 tys. złotych).

Zmiany proponowane przez komisję „Przyjazne Państwo” zrównują pozycję wierzyciela z gwarancji bankowej, ubezpieczeniowej, akredytywy bankowej lub poręczenia banku ze znacznie mocniejszą pozycją wierzyciela z weksla, czeku, rewersu lub warrantu. Nowelizacja przewiduje dopisanie wymienionych zabezpieczeń do katalogu czynności prawnych, które są podstawą wydania natychmiast wykonalnego nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym (zmiana art. 485 § 2 i art. 492 § 3 k.p.c.), przewidują obowiązek dołączania do pozwu oryginału dokumentu i jego odpisów (art. 485 § 4 k.p.c.) oraz przewidują możliwość uzyskania odpisu nakazu na odpisie dokumentu (art. 491 § 2 k.p.c.).