Anna Kulińska
Jest kij, znajdzie się też marchewka, czyli o wsparciu finansowym dla sektora motoryzacyjnego
Przemysł motoryzacyjny jest jednym z filarów europejskiej gospodarki z długą tradycją i istotnym wpływem na tworzenie miejsc pracy oraz działalność przemysłową. Sektor boryka się jednak z trudnościami, które nie omijają nawet czołowych producentów. Coraz częściej pojawia się pytanie, czy sektor motoryzacyjny – jako istotny element transformacji energetycznej – może liczyć na publiczne wsparcie finansowe, a jeśli tak, to na co skierowane są środki.
Rozporządzenie w sprawie subsydiów zagranicznych w praktyce: pierwsze przypadki i pierwsze wnioski
Na podstawie rozporządzenia 2022/2560 (FSR) Komisja Europejska (KE) może z własnej inicjatywy zbadać każde subsydium zagraniczne, w zakresie wynikającym z przepisów FSR, w dowolnym sektorze gospodarki, opierając się na informacjach ze wszystkich dostępnych źródeł. Komisja może też przeprowadzić przegląd subsydiów zagranicznych na podstawie wcześniejszego zgłoszenia przedłożonego jej przez przedsiębiorstwo, szczególnie w przypadku dużych koncentracji (połączeń i przejęć) oraz postępowań o udzielenie zamówienia przekraczających określone progi.
Nie można czekać ze wsparciem finansowym dla przemysłu zbrojeniowego
Europejski przemysł zbrojeniowy od lat jest ukierunkowany na produkcję w okresie pokoju, co powoduje, że moce produkcyjne są niskie. Wojna w Ukrainie szybko ujawniła ten fakt, podobnie jak to, że sektor obronny UE od dawna cierpi z powodu poważnego niedoinwestowania. Optymistyczne jest to, że wraz z rosnącym zapotrzebowaniem na sprzęt obronny szybko rośnie świadomość, że trzeba zwiększyć zdolności produkcyjne. Teraz to przekonanie musi przełożyć się na działanie, przede wszystkim w formie zwiększenia wsparcia finansowego.
Nie każda pomoc państwa jest pomocą publiczną
Przyznawanie pomocy publicznej, z której coraz chętniej korzystają przedsiębiorcy, opiera się na zestawie wspólnych zasad. Należą do nich głównie zgodność z rynkiem wewnętrznym, realizacja celu leżącego we wspólnym interesie, wyraźny efekt zachęty, proporcjonalność czy pełna przejrzystość przyznawania. Naruszenie tych zasad przy przyznawaniu wsparcia przez państwo może oznaczać udzielenie pomocy niezgodnej z prawem i ze wspólnym rynkiem, która podlega zwrotowi.
Postępy w KPO i zmiany w prawie pomocy publicznej
3 maja 2024 r. minęły trzy lata od złożenia przez Polskę do Komisji Europejskiej pierwszej wersji Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Niemal w przededniu tej daty przyszła informacja o wypłacie pierwszych środków z KPO w wysokości około 6,3 mld euro. To jednak niejedyna dobra wiadomość dla zainteresowanych wsparciem finansowym ze środków europejskich. Toczą się też prace legislacyjne mające pomóc w wykorzystaniu środków KPO oraz funduszy europejskich.
Statusu przedsiębiorcy nie zmienia się automatycznie
Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 9 września 2020 r. w sprawie T-745/17 (Kerkosand vs. Komisja Europejska) wskazał, że status MŚP ustala się na podstawie trzech kryteriów weryfikowanych w dwóch następujących po sobie okresach obrachunkowych („zasada dwóch lat obrotowych”). Od wydania tego wyroku TSUE mijają cztery lata, a mimo to organy pełniące role instytucji pośredniczących lub zarządzających oraz krajowe sądy administracyjne (choć z chlubnymi wyjątkami) stoją na stanowisku, że zmiany w strukturze własności w przedsiębiorstwie beneficjenta (przejęcie większości udziałów) powodują automatyczną utratę statusu MŚP w dniu ich dokonania.
