Zatory płatnicze po nowemu
W dniu 1 stycznia 2020 r. wejdą w życie nowe zasady dotyczące terminów zapłaty w transakcjach handlowych. Oto niektóre z nich.
Sztywne terminy zapłaty w umowach, w których dłużnikiem jest duży przedsiębiorca
W umowach, w których stroną zobowiązaną do zapłaty (dłużnikiem) jest duży przedsiębiorca, terminy zapłaty nie mogą przekraczać 60 dni. Nie można tego terminu umownie przedłużyć. Takie przedłużenie będzie nieważne z mocy prawa.
Dłuższy niż 60-dniowy termin zapłaty można jednak nadal ustalić:
- w umowach, w których wierzycielem jest duży przedsiębiorca
- w transakcjach symetrycznych, w których obie strony należą do tej samej kategorii przedsiębiorców (dużych przedsiębiorców lub MŚP).
Warunkiem jest to, aby ten dłuższy termin nie był rażąco nieuczciwy wobec wierzyciela.
Nowe obowiązki dużych przedsiębiorców
Duzi przedsiębiorcy będą musieli składać wobec kontrahentów oświadczenia o posiadaniu statusu dużego przedsiębiorcy.
Będą mieli też obowiązek sprawdzić status kontrahenta. Duży przedsiębiorca będący dłużnikiem nie może powołać się na oświadczenie wierzyciela, że ten nie jest MŚP. Powinien zweryfikować to oświadczenie np. poprzez sprawdzenie publicznych źródeł lub wysłanie ankiety do kontrahenta.
Ustalenie statusu dużego przedsiębiorcy
Dużym przedsiębiorcą jest ten, który nie należy do kategorii MŚP. W skrócie jest nim przedsiębiorca, który zatrudnia co najmniej 250 pracowników lub którego roczny obrót przekracza 50 milionów euro (ewentualnie roczna suma bilansowa przekracza 43 milionów euro).
W praktyce ustalenie statusu przedsiębiorcy może nastręczać problemy. Ustawa o terminach zapłaty odwołuje się do przepisów unijnych, które wprowadzają dalsze szczegółowe zasady w tym zakresie. Należy m.in. brać pod uwagę nie tylko indywidualne dane przedsiębiorstwa, ale też dane przedsiębiorstw powiązanych i partnerskich, w tym spółek z grupy kapitałowej.
Sprawozdania o terminach zapłaty
Duzi przedsiębiorcy, których indywidualny przychód przekracza 50 mln euro, oraz podatkowe grupy kapitałowe będą miały obowiązek składania do ministerstwa ds. gospodarki sprawozdań o terminach zapłaty stosowanych w poprzednim roku kalendarzowym.
Kary Prezesa UOKiK
Prezes UOKiK będzie mógł nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną, gdy kwota spóźnionych płatności przekracza 2 mln zł w ciągu trzech kolejnych miesięcy. Nie dotyczy to lat 2020 i 2021, w których limit ten wyniesie 5 mln zł.
Wysokość kary zależeć będzie głównie od wartości niespełnionego świadczenia pieniężnego oraz upływu terminu wymagalności. Kara obliczana będzie według specjalnego algorytmu ustawowego. Zapłata wszystkich zaległości nie powoduje umorzenia postępowania przez UOKiK, a tylko obniżenie kary pieniężnej.
Sabina Famirska, radca prawny, praktyka prawa konkurencji kancelarii Wardyński i Wspólnicy
