Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych w interpretacjach podatkowych
Choć do ustawy o PIT i ustawy o CIT wprowadzono definicję transakcji kontrolowanej, podatnicy (i posłowie) wciąż mają wątpliwości co do tego, jakie zdarzenia objęte są obowiązkiem sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Dziś piszemy o tym, jak to jest w przypadku wkładu pieniężnego na kapitał zakładowy, umorzenia udziałów oraz dywidendy.
Pojęcie transakcji kontrolowanej obejmuje działania o charakterze gospodarczym, których rzeczywista treść jest identyfikowana na podstawie faktycznego zachowania stron transakcji. Wskazana definicja obejmuje swym zakresem wniesienie wkładu pieniężnego do spółki, a także dobrowolne lub przymusowe nabycie udziałów własnych w celu ich umorzenia, również w przypadku, gdy udziały są umarzane bez wynagrodzenia. Transakcji kontrolowanej nie stanowi natomiast wypłata dywidendy, gdyż nie ma charakteru gospodarczego.
Wkład pieniężny
Objęcie udziałów lub akcji w zamian za wkład pieniężny stanowi transakcję kontrolowaną podlegającą obowiązkowi dokumentacyjnemu, jeśli wkład ten przekracza próg wartości transakcji wynoszący 2 miliony złotych.
Takie stanowisko zostało potwierdzone przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) w interpretacji indywidualnej z 15 maja 2020 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.81.2020.2.MS. W przedstawionym stanie faktycznym podmiot powiązany z siedzibą na Słowacji będący 100% udziałowcem spółki kapitałowej z siedzibą w Polsce planował wnieść wkład pieniężny w celu podwyższenia kapitału zakładowego spółki kapitałowej, z tym że wkład pieniężny miał być w części wniesiony na kapitał zakładowy, a w części na kapitał zapasowy. Wysokość wkładu pieniężnego wynosiła 5 milionów euro. Wartość transakcji przekraczała tym samym wynoszący 2 miliony złotych próg dokumentacyjny właściwy dla transakcji kapitałowych, do których została zakwalifikowana transakcja wniesienia wkładu pieniężnego.
W związku z tym wnioskujący o wydanie interpretacji stwierdził, że wniesienie wkładu pieniężnego stanowi transakcję kontrolowaną, a ze względu na jej wartość podlega obowiązkowi sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Organ podatkowy w całości zgodził się z wnioskodawcą.
Umorzenie udziałów
Umorzenie udziałów – zarówno dobrowolne, jak i przymusowe – stanowi transakcję kontrolowaną, która podlega obowiązkowi dokumentacyjnemu pod warunkiem przekroczenia progu wartości właściwego dla „innych transakcji” wynoszącego 2 miliony złotych. Za transakcję kontrolowaną uznawane jest także dobrowolne zbycie udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia.
Powyższe znajduje oparcie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 czerwca 2020 r., sygn. 0112-KDIL2-2.4011.289.2020.2.KP. W stanie faktycznym będącym przedmiotem niniejszej interpretacji trzech spośród pięciu wspólników podjęło decyzję o wystąpieniu ze spółki. Wystąpienie ze spółki następowało w formie dobrowolnego umorzenia udziałów posiadanych w kapitale zakładowym spółki bez wynagrodzenia. Wnioskodawca twierdził, że warunki umorzenia udziałów wspólników nie zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań, a umorzenie udziałów nie stanowi działania o charakterze gospodarczym, przez co zdarzenie nie może zostać uznane za transakcję kontrolowaną.
Z takim stanowiskiem nie zgodził się Dyrektor KIS, wskazując, że przez transakcję kontrolowaną należy rozumieć wszelkiego rodzaju czynności prawne powodujące przeniesienie własności dóbr, które mają wpływ na dochód (stratę) podatnika w rozumieniu ustawy o CIT lub ustawy o PIT. W konsekwencji, zdaniem Dyrektora KIS, umorzenie udziałów, niezależnie od jego dobrowolnego lub przymusowego charakteru, stanowi transakcję kontrolowaną, która podlega obowiązkowi dokumentacyjnemu, jeśli jej wartość przekroczy ustawowy próg.
Dywidenda
Transakcja polegająca na wypłacie dywidendy między podmiotami powiązanymi nie stanowi transakcji kontrolowanej ze względu na jej „niegospodarczy charakter”. W konsekwencji nie podlega obowiązkowi dokumentacyjnemu.
Powyższe stanowisko zostało pośrednio potwierdzone w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 18 grudnia 2019 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4010.308.2019.2.KK. Interpretacja dotyczy stowarzyszenia, które w ramach prowadzonej działalności statutowej dokonywało transakcji z podmiotami powiązanymi polegających na otrzymywaniu i udzielaniu dotacji.
Wnioskodawca powołał się na raport z konsultacji publicznych do projektu ustawy zmieniającej ustawę o PIT, ustawę o CIT oraz niektóre inne ustawy, gdzie w kontekście doprecyzowania zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego dla transakcji dotyczących darowizny, dotacji lub dywidendy Ministerstwo Finansów stwierdziło, że przedstawione czynności nie podlegają co do zasady obowiązkowi dokumentacyjnemu na podstawie innych przepisów.
Wnioskodawca stwierdził także, że wskazane transakcje, w tym dotacje otrzymywane i udzielane przez Wnioskodawcę, nie podlegają obowiązkowi dokumentacyjnemu, gdyż z uwagi na brak „charakteru gospodarczego” nie stanowią transakcji kontrolowanej. Dyrektor KIS potwierdził prawidłowość tego stanowiska.
Na podobnym stanowisku stanął Minister Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 9368 w dniu 22 sierpnia 2020 r. Wyjaśnienie wskazuje, że wypłaty dywidendy nie można postrzegać jako działania gospodarczego. Dywidenda stanowi wynagrodzenie za powierzony kapitał, ale wypracowany zysk oraz jego wypłata są tylko konsekwencją działalności gospodarczej. Wypłata dywidendy nie stanowi zatem działania o charakterze gospodarczym, nie mieści się w definicji transakcji kontrolowanej i nie kreuje obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych.
Mateusz Rowiński, Wojciech Marszałkowski, adwokat, praktyka podatkowa kancelarii Wardyński i Wspólnicy
