Nowelizacja ustawy o kontroli skarbowej | Co do zasady

Zmiany zostały wprowadzone ustawą z dnia 25 czerwca 2010 r. (ogłoszona 15 lipca 2010 r.), opublikowaną w Dz.U. Nr 127, poz. 858. Nowelizacja wprowadziła szereg istotnych zmian, a w szczególności:

Ustawodawca postanowił wyłączyć z właściwości rzeczowej organów kontroli skarbowej zagadnienia związane z „kontrolą celną” w zakresie, w jakim są one realizowane przez Służbę Celną. Zrezygnowano także z uprawnienia kontroli skarbowej do ujawniania składników majątkowych podmiotów zobowiązanych do uiszczenia należności publicznych lub podejrzanych o czyny zagrożone karą grzywny lub karami pieniężnymi. Uporządkowano tematykę związaną z kontrolą niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej oraz kontrolą źródeł pochodzenia majątku oraz przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych. Zmieniono regulację w zakresie kontroli i audytu środków pochodzących z UE.

Trybunału Konstytucyjny w wyroku z 17 czerwca 2008 r. (sygn. akt P 8/04) uznał art. 7b ustawy o kontroli skarbowej za niezgodny z art. 51 ust. 2 Konstytucji RP. Wskutek powyższego orzeczenia kontrola skarbowa nie mogła pozyskiwać informacji od administratorów danych. Nowo wprowadzona regulacja rozszerzyła zarówno obowiązki informacyjne przedsiębiorców, jak i ich zakres. Ponadto umożliwiono kontroli skarbowej uzyskiwanie danych identyfikujących posiadacza rachunku bankowego, jeżeli organ kontroli skarbowej posiada uprawdopodobnione informacje o posługiwaniu się tym rachunkiem bankowym w celu prowadzenia niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, uzyskiwania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych, uzyskiwania przychodów niezadeklarowanych albo przychodów nieujawnionych w złożonych deklaracjach. Ponadto nałożono obowiązki informacyjne na wydawców i redaktorów dzienników lub czasopism, nadawców programów radiowych i telewizyjnych oraz usługodawców świadczących usługi drogą elektroniczną, jeżeli zamieszczane przez nich ogłoszenia i reklamy wskazują na prowadzenie działalności gospodarczej. W przypadku nieudzielenia informacji Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej lub dyrektor urzędu kontroli skarbowej może, w drodze decyzji, nałożyć na podmiot karę pieniężną w wysokości do 5 000 zł.

Nowością są uprawnienia organów kontroli skarbowej w zakresie rozpoznawania, wykrywania, zapobiegania i zwalczania przestępstw i wykroczeń przeciwko prawom własności intelektualnej realizowane w ramach kontroli skarbowej prowadzonej w obszarze podatków.

Dodano także, wzorowane na prokuraturze, noweuprawnienia Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, na mocy których może on wyznaczyć dyrektora urzędu kontroli skarbowej właściwego do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania kontrolnego, kontroli podatkowej lub innej czynności w sprawach z zakresu kontroli skarbowej, także poza swoją właściwością miejscową. Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej w uzasadnionych przypadkach może również przekazać, w drodze postanowienia, wszczęte postępowanie kontrolne, kontrolę podatkową lub inną czynność w sprawach z zakresu kontroli skarbowej do dalszego prowadzenia innemu dyrektorowi urzędu kontroli skarbowej.

Zmianie uległy także przepisy dotyczące tajemnicy bankowej w zakresie informacji, jakie musi ujawnić bank organom kontroli skarbowej. Dodatkowo bank będzie zobowiązany podać m.in. dane dotyczące posiadanych pełnomocnictw do dysponowania rachunkami bankowymi. Ujawniając informację o obrotach i stanach rachunków bankowych, będzie podawał wpływy, obciążenia i ich tytuły oraz odpowiednio dane ich nadawców i odbiorców. Rozszerzono także zakres informacji ujawnianych w przypadku zawartych z bankiem umów kredytowych lub umów pożyczki. Nowymi podmiotami zobowiązanymi do ujawniania informacji są zakłady ubezpieczeń, osoby i podmioty, przy pomocy których zakład ubezpieczeń wykonuje czynności ubezpieczeniowe, oraz towarzystwa emerytalne a także spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe.

Nowością jest również przyznanie osobom zatrudnionym w jednostkach organizacyjnych kontroli skarbowej wpisanym na listę doradców podatkowych możliwości zostania inspektorem kontroli skarbowej, pod warunkiem, że osoba ta spełnia określone w ustawie dodatkowe przesłanki. Przy czym Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej może w szczególnie uzasadnionych wypadkach powołać na inspektora osobę niespełniającą niektórych ustawowo określonych przesłanek dotyczących stosownego wyższego wykształcenia i odpowiedniego okresu zatrudnienia w administracji skarbowej.