Nowe wyjaśnienia Prezesa UOKiK w sprawie leniency | Co do zasady

Od 18 stycznia 2015 r. obowiązują znowelizowane przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zmiany dotknęły m.in. programu łagodzenia kar, wprowadzono także leniency plus. Oprócz nowelizacji ustawy Rada Ministrów wydała także nowe rozporządzenie w sprawie sposobu i trybu postępowania z wnioskiem o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej lub jej obniżenie. Jednak dopiero 27 maja br. organ antymonopolowy wydał nowe wyjaśnienia.

Mimo wejścia w życie w styczniu 2015 r. nowelizacji u.o.k.k. z 10 czerwca 2014 r. i nowego rozporządzenia wciąż obowiązywały, jak się wydaje, „Wytyczne Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie programu łagodzenia kar (leniency)” opublikowane jeszcze w 2009 r. Przez ich pryzmat można było wciąż interpretować przepisy u.o.k.k. i nowego rozporządzenia, tym bardziej że nowe przepisy uwzględniały praktykę Prezesa UOKiK ujętą w wytycznych. 27 maja 2017 r. wytyczne zostały zastąpione na stronie UOKiK przez nowe „Wyjaśnienia Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie programu łagodzenia kar (tryb składania i postępowania z wnioskami o odstąpienie od wymierzenia lub obniżenie kary pieniężnej – „wnioskami leniency”)” wraz z wzorami wniosków pełnego, skróconego i uproszczonego (dostępnymi na stronie także w plikach .doc – 1, 2, 3).

Nowe wyjaśnienia, podobnie jak wcześniejsze wytyczne, mają na celu „zwiększenie transparentności” przepisów u.o.k.k. i rozporządzenia leniency oraz ich stosowania. Prezes UOKiK podkreśla jednakże, że nie są one aktem prawa, a jedynie „stanowią instrukcję dla przedsiębiorców zamierzających skorzystać z programu łagodzenia kar”. Należy je również traktować, podobnie jak wszystkie inne wyjaśnienia Prezesa UOKiK, jako deklarację organu co do interpretacji przepisów, jaką będzie odtąd stale przyjmował.

Poniżej omówimy główne elementy nowych wyjaśnień leniency, zestawiając je niekiedy z dotychczasowymi wytycznymi Prezesa UOKiK. Na wstępie trzeba zauważyć, że nowe wyjaśnienia nie pozbyły się grzechu wcześniejszych wytycznych. Otóż w kilku miejscach, o czym wspomnimy w dalszej części, wykraczają one poza materię przepisów, rozszerzając lub zmieniając nieco zakres leniency w stosunku do ram ustalonych w u.o.k.k. i rozporządzeniu.

We wstępie do wyjaśnień Prezes UOKiK zaznaczył, że „wniosek leniency może być złożony (…) w stosunku do porozumień horyzontalnych (…) i porozumień wertykalnych”. Rzeczywiście bowiem program leniency w Polsce stosuje się do wszystkich typów porozumień ograniczających konkurencję objętych zakazem z art. 6 ust. 1 u.o.k.k. i art. 101 TFUE, odmiennie niż np. w UE, gdzie jest on ograniczony do karteli, czyli najcięższych ograniczeń horyzontalnych.

Treścią wyjaśnień są zasady dotyczące:

• wymogów formalnych wniosków leniency, w tym ich treści oraz charakteru załączanych do wniosków dowodów i informacji,
• procedury leniency plus, czyli dodatkowego obniżenia kary w ramach procedury leniency w przypadku złożenia nowego wniosku leniency, dotyczącego innego porozumienia,
• obowiązków wnioskodawcy leniency w postępowaniu,
• trybu składania wniosków leniency i trybu postępowania z nimi, w tym ochrony informacji przekazywanych organowi w ramach leniency,
• objęcia programem leniency osób zarządzających przedsiębiorcą,
• stosunku leniency do procedury dobrowolnego poddania się karze (settlement).

Wymogi co do wniosków

Wytyczne leniency z 2009 r., oparte jeszcze o stare rozporządzenie z tego samego roku w sprawie trybu postępowania w przypadku wystąpienia przedsiębiorców z wnioskiem leniency, precyzowały treść niektórych elementów wniosku, oczekiwaną przez organ antymonopolowy. I tak wskazanie przedsiębiorców-uczestników porozumienia powinno było obejmować ich nazwę, siedzibę i adres (pkt 13.1 wytycznych leniency z 2009 r.). Opis celu porozumienia powinien był wskazywać, czy było nim np. ustalenie minimalnych cen odsprzedaży lub podział rynku (pkt 13.4). Przedstawienie roli poszczególnych uczestników porozumienia powinno było określać, czy któryś z nich nakłaniał innych przedsiębiorców do uczestnictwa w porozumieniu (pkt 13.6 Wytycznych mówi o wskazaniu, „kto był inicjatorem porozumienia i nakłaniał innych przedsiębiorców do zawarcia porozumienia”, jednak w obecnym stanie prawnym, jak wynika z art. 113b pkt 3 u.o.k.k., istotną okolicznością jest tylko nakłanianie do uczestnictwa). Opis okoliczności i sposobu funkcjonowania porozumienia powinien był zaś obejmować „w szczególności terminy, miejsca, treść i częstotliwość spotkań uczestników porozumienia” (pkt 13.9). Natomiast podając, czy wniosek złożono również innemu organowi ochrony konkurencji, należało wskazać ten organ oraz podać datę złożenia tego wniosku (pkt 13.8 wytycznych leniency z 2009 r.).

Podobnie, a w pewnym zakresie identycznie treść poszczególnych wymaganych elementów wniosku opisują obecnie wyjaśnienia leniency z 2017 r. (s. 2-3, rozdz. II, pkt 10). Otóż wskazanie przedsiębiorców-uczestników porozumienia (art. 113a ust. 2 pkt 1 u.o.k.k.) powinno składać się z nazwy, siedziby i adresu podmiotu. Identyczne jak w dawnych wytycznych są przykłady celu porozumienia (art. 113a ust. 2 pkt 4 u.o.k.k.). Uszczegółowiono natomiast opis okoliczności zawarcia porozumienia (art. 113a ust. 2 pkt 5). Zgodnie z nowymi wyjaśnieniami powinien on obejmować czas i miejsce zawarcia porozumienia, wskazanie „jak doszło do jego zawarcia, kto z kim i w jaki sposób prowadził ustalenia”, przy czym „należy wskazać jak najwięcej szczegółów związanych z początkiem naruszenia, w szczególności poprzez wskazanie osób (imię nazwisko, miejsce zatrudnienia i pełniona funkcja) inicjujących ustalenia/spotkania, podanie dat dziennych i miejsc pierwszych spotkań/ustaleń (nazwa biura, hotelu restauracji itp.) oraz ich treści”. Przez okoliczności i sposób funkcjonowania porozumienia (art. 113a ust. 2 pkt 6 u.o.k.k.) Prezes UOKiK rozumie „schemat działania porozumienia”. Nieznacznie przeformułowano wymóg dotyczący roli poszczególnych przedsiębiorców uczestniczących w porozumieniu (art. 113a ust. 2 pkt 8 u.o.k.k.), której opis powinien zawierać wyjaśnienie „z czyjej inicjatywy doszło do zawarcia porozumienia, kto nakłaniał innych przedsiębiorców do zawarcia porozumienia”. Zgodnie z brzmieniem art. 113a ust. 2 pkt 9 uszczegółowiono wymogi dotyczące wskazania osób pełniących znaczącą rolę w porozumieniu, dodając opcję wskazania ich adresu zamieszkania oraz konieczność wyjaśnienia ich roli. Wyjaśnienie roli poszczególnych osób ma obejmować ich „charakter działania, np. inicjowanie spotkań, przesyłanie określonych danych itd.” oraz informację, czy nakłaniały one inne podmioty do zawarcia porozumienia.

Rozszerzając wymogi ustawowe wobec wniosku skróconego, składanego, gdy wnioskodawca nie ma jeszcze wszystkich informacji, ale chce „zarezerwować” sobie miejsce w kolejce wnioskodawców leniency, Prezes UOKiK wymaga także w nowych wyjaśnieniach leniency, by wnioskodawca wskazał „preferowany termin przedstawienia dodatkowych, wymaganych informacji i dowodów” (s. 5, pkt 22, zd. 4 wyjaśnień).

Natomiast wyjaśniając przesłanki wniosku uproszczonego, składanego w tym samym „rezerwacyjnym” celu, ale na wypadek, gdyby Komisja Europejska nie wszczęła postępowania dotyczącego porozumienia objętego wnioskiem leniency składanym do europejskiego organu, a odnoszącego skutki także na terenie Polski, Prezes UOKiK wyjaśnił, że jego zdaniem wniosek ten można złożyć tylko wówczas, gdy złożenie wniosku leniency do Komisji Europejskiej już nastąpiło. Nie jest to jednoznaczne na tle brzmienia art. 113f u.o.k.k., a moim zdaniem wniosek uproszczony jest dopuszczalny także już na etapie planowania wniosku do Komisji.

Jak widać z powyższego, wymogi Prezesa UOKiK co do treści wniosku leniency wykraczają znacznie swoją szczegółowością i zakresem wymaganych informacji poza zakres wskazany w art. 113a ust. 2 u.o.k.k.

Zasady składania wniosków

Wyjaśnienia leniency z 2017 r., wraz z informacjami przedstawionymi na stronie Prezesa UOKiK (o których wspominaliśmy niedawno w kontekście programu dla sygnalistów) dostarczają także wskazówek dotyczących zasad składania wniosków leniency określonych w rozporządzeniu.

Wniosek leniency – pełny, skrócony lub uproszczony – składa się do Prezesa UOKiK. Zgodnie z rozporządzeniem leniency z 2014 r. wniosek wraz z informacjami i dowodami wskazanymi w art. 113b pkt 2 lub art. 113c ust. 1 u.o.k.k. można złożyć pisemnie lub ustnie. Wyjaśnienia leniency wskazują na możliwość skontaktowania się z UOKiK przed złożeniem wniosku w celu zasięgnięcia informacji o programie leniency, w tym wstępnej, anonimowej oceny na podstawie „hipotetycznego” stanu faktycznego lub wybranych dowodów, czy zgłaszający się tą drogą podmiot kwalifikuje się do programu. Prezes UOKiK rekomenduje także kontakt na podany w Wyjaśnieniach numer telefonu lub adres e-mail przed złożeniem wniosku leniency w formie pisemnej lub ustnej w celu umówienia spotkania.

Paragraf 2 ust. 2 rozporządzenia leniency z 2014 r. stanowi, że wniosek może zostać złożony osobiście, za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy – Prawo pocztowe, w postaci elektronicznej za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, w tym elektronicznej skrzynki podawczej, lub faksem. W ślad za tym przepisem Prezes UOKiK wskazuje na swojej stronie internetowej, a także w nowych wyjaśnieniach leniency, że wniosek doręczyć można osobiście w centrali UOKiK lub w jednej z delegatur, przesłać pocztą na adres centrali UOKiK lub jednej z delegatur, lub przesłać pocztą elektroniczną na wskazany adres e-mail. Dotyczy to formy pisemnej wniosku. Warto zauważyć, że Prezes UOKiK w wyjaśnieniach leniency (s. 11, przypis 7) odradza korzystanie z drogi pocztowej; jednocześnie wymaga, by wniosek składany tą drogą był umieszczony w dwóch zaklejonych kopertach, bez żadnej informacji o nadawcy na którejś z oznakowanych zgodnie z wytycznymi Prezesa UOKiK kopert.

Złożenie wniosku leniency drogą elektroniczną powinno nastąpić w formie opatrzonej podpisem elektronicznym, co wynika z § 2 ust. 3 rozporządzenia. Prezes UOKiK wyjaśnia w pkt. 59 (s. 12), że jeśli wniosek elektroniczny „nie jest opatrzony podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP” albo jest przesłany faksem, „konieczne jest dostarczenie oryginału wniosku (lub jego kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem) wraz z załączonym do niego materiałem dowodowym w terminie 5 dni roboczych od dnia przesłania wniosku do Urzędu. Wtedy za dzień i godzinę wpływu wniosku zostanie uznany dzień i godzina wpływu wniosku drogą elektroniczną lub faxem”.

Wniosek ustny składa się w centrali UOKiK lub w którejś z delegatur. W przypisie 3 do pkt. 8.5. dawnych wytycznych leniency z 2009 r. Prezes UOKiK słusznie zauważał także, że wniosek można złożyć ustnie do protokołu „w szczególności w trakcie kontroli” (nie powtórzył tej uwagi w nowych wyjaśnieniach). Datą wpływu takiego wniosku jest data i godzina stawienia się wnioskodawcy w Urzędzie w celu złożenia tego wniosku (§ 2 ust. 6 rozporządzenia leniency z 2014 r.). W pkt 63 wyjaśnień leniency z 2017 r. (s. 12) sprecyzowano, że datę tę określa wpis daty i godziny w księdze „wejść i wyjść do Urzędu znajdującej się na portierni”.

Wniosek w formie ustnej jest w całości utrwalany przy pomocy urządzenia rejestrującego dźwięk. Przyjmujący taki wniosek pracownik urzędu sporządza protokół z przystąpienia przedsiębiorcy (lub osoby zarządzającej) do złożenia wniosku ustnego oraz z zakończenia jego składania (§ 2 ust. 5 rozporządzenia). Nowe wyjaśnienia leniency (s. 12, pkt 64) dodają, że z nagrania sporządzany jest transkrypt. Nie wspominają jednak, inaczej niż w przypadku protokołu z przystąpienia do składania wniosku w formie ustnej i jego zakończenia, by wnioskodawca otrzymywał kopię transkryptu. Przyznają mu jednak możliwość poprawienia lub uzupełnienia treści złożonego oświadczenia, co zakłada, jak się zdaje, co najmniej udostępnienie lub przedstawienie mu go do weryfikacji. Wnioskodawca nie podpisuje transkryptu.

Wyjaśnienia leniency dodają także – również słusznie – że w formie ustnej można uzupełnić wniosek leniency i inne informacje (oświadczenia) wnioskodawcy leniency. Zbyt daleko idąca jest jednak, jak się wydaje, dyrektywa zawarta w wyjaśnieniach, że „złożenie wniosku ustnego nie zwalnia wnioskodawcy z obowiązku przedstawiania dowodów w formie papierowej” (s. 12, pkt 62 wyjaśnień), co można interpretować jako wyłączenie lub ograniczenie możliwości przedstawienia Prezesowi UOKiK informacji umożliwiających organowi uzyskanie dowodu wystarczającego do wszczęcia postępowania lub przyczyniającego się do wydania decyzji, co jest wystarczającą przesłanką do odstąpienia od nałożenia kary na podstawie art. 113b pkt 2 lit a i b u.o.k.k.

Warto zauważyć, że zgodnie z § 3 ust. 3 rozporządzenia wniosek uproszczony można złożyć także w języku angielskim. Warunkiem jego skuteczności (wniosek „uznaje się za złożony w dniu i o godzinie jego wpływu do Urzędu”) jest przekazanie wersji w języku polskim w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku do Prezesa UOKiK. Organ antymonopolowy stwierdza w wyjaśnieniach leniency, że wersja polska nie musi mieć formy tłumaczenia przysięgłego, choć ma być rozstrzygająca w razie rozbieżności z angielską (s. 13, pkt 67 wyjaśnień). Moim zdaniem nie jest to pogląd uzasadniony, ale należy przyjąć, że Prezes UOKiK nie będzie wymagał formy tłumaczenia przysięgłego polskiej wersji wniosku uproszczonego.

Postępowanie z wnioskami leniency

Prezes UOKiK stwierdził w wyjaśnieniach (s. 14, pkt 73 i 74), że organ potwierdza datę i godzinę złożenia wniosku (zgodnie z rozporządzeniem) w formie pisemnej. Ponadto wnioskodawca po złożeniu wniosku „zostanie poinformowany o danych kontaktowych pracownika Urzędu, który będzie zajmować się sprawą. Wnioskodawca we wszystkich kwestiach związanych ze złożonym wnioskiem powinien kontaktować się bezpośrednio z osobą prowadzącą sprawę”.

Organ antymonopolowy wyjaśnił także, że kolejność złożenia wniosków, zgodnie z którą wnioski będą rozpatrywane (§ 4 rozporządzenia), oznacza, że drugi wniosek nie zostanie rozpatrzony do czasu ustalenia statusu pierwszego wniosku (przesłania wnioskodawcy zawiadomienia o wstępnym spełnieniu warunków); analogicznie do czasu ustalenia statusu drugiego wniosku nie będzie rozpatrywany trzeci itd. (s. 14, pkt 77 wyjaśnień).

W kontekście wniosków niekompletnych i zawierających braki formalne Prezes UOKiK stwierdził, że termin na uzupełnienie takich wniosków, wyznaczany w wezwaniu do uzupełnienia wniosku, będzie wynosił od 7 do 21 dni (s. 15, pkt 78 wyjaśnień). Podobnie wcześniej, na s. 5, pkt 22, zd. 3, organ antymonopolowy, również wykraczając znacznie poza treść u.o.k.k. i rozporządzenia leniency, określił, że „długość terminu do uzupełnienia wniosku [w trybie art. 113e ust. 4 u.o.k.k. – przyp. MK] zostanie ustalona w oparciu o indywidualne okoliczności sprawy i będzie wynosić od 14 do 35 dni kalendarzowych”.

Prezes UOKiK precyzuje w wyjaśnieniach, w kontekście zawiadomień o przyjęciu wniosku lub wezwań do jego uzupełnienia, rozumienie niekompletności wniosku i braków formalnych (s. 15, pkt 78-80). Wyznacza także „progi dowodowe”, dokonując wykładni pojęć dotyczących wagi dowodów i informacji zawartych w art. 113b pkt 2 i art. 113c ust. 1 pkt 3 u.o.k.k. Nie budzi to zasadniczych zastrzeżeń.

Organ nie rozbudowuje także szczególnie wyjaśnień co do przesłanki nienakłaniania innych przedsiębiorców do udziału w porozumieniu. Podkreśla również słusznie, że „ostateczna decyzja o przyznaniu bądź nie przyznaniu statusu leniency (…) będzie miała miejsce w decyzji kończącej postępowanie antymonopolowe” (s. 16, pkt 87 wyjaśnień).

Wyjaśnienia w zakresie zawiadomienia „ostrzegawczego”, tj. zawiadomienia w toku postępowania, że Prezes UOKiK może mieć zastrzeżenia do współpracy wnioskodawcy, co może skutkować odebraniem przedsiębiorcy statusu wnioskodawcy leniency, a także w zakresie zwrotu wniosku są lakoniczne i w zasadzie oddają treść odpowiednich przepisów u.o.k.k. i rozporządzenia. Podobnie jest w przypadku zasad przyznania zwolnienia z kary lub odstąpienia od jej nałożenia.

Obowiązki wnioskodawcy

Wyjaśnienia omawiają obowiązki wnioskodawcy wynikające z u.o.k.k. i rozporządzenia. Są to:

• obowiązek współpracy wnioskodawcy z organem od momentu złożenia wniosku, na który składają się: obowiązek dostarczania informacji i dowodów, obowiązek nieutrudniania składania wyjaśnień przez pracowników oraz obowiązek nieujawniania zamiaru i faktu złożenia wniosku,
• obowiązek zaprzestania udziału w porozumieniu najpóźniej niezwłocznie po złożeniu wniosku.

Wyjaśnienia uszczegółowiają przepisy u.o.k.k. dotyczące obowiązku współpracy. Przede wszystkim Prezes UOKiK rozszerza ten obowiązek na okres „bezpośrednio poprzedzający złożenie wniosku o odstąpienie od wymierzenia lub obniżenie kary pieniężnej (od powzięcia zamiaru złożenia wniosku, w tym również etap przygotowania wniosku)”, precyzując, że obejmuje on wówczas w szczególności zakaz niszczenia, fałszowania i ukrywania informacji (s. 8, pkt 38 wyjaśnień). Ponadto wyjaśnienia – w sposób niebudzący kontrowersji – stwierdzają, że „wnioskodawca ma obowiązek dostarczania informacji i dowodów pomocnych do udowodnienia przez Prezesa Urzędu antykonkurencyjnego porozumienia w toku całego postępowania administracyjnego, aż do wydania decyzji”, a „dowody powinny być dostarczane wraz z opisem kontekstu ich powstania” (s. 8, pkt 40), przy czym „jako brak współpracy zostanie ocenione w szczególności przedstawianie informacji fragmentarycznych i wybiórczych (…), fabrykowanie dowodów (tworzenie dowodów na potrzeby postępowania)” (s. 9, pkt 42).

Poza brzmienie ustawy wykracza Prezes UOKiK stwierdzając, że nieutrudnianie składania wyjaśnień przez osoby zatrudnione u przedsiębiorcy oraz osoby pełniące funkcję kierowniczą lub wchodzące w skład organu zarządzającego przedsiębiorcy (art. 113a ust. 5 pkt 2 u.o.k.k.) oznacza dołożenie przez wnioskodawcę leniency „wszelkich możliwych starań, aby pracownicy (obecni i byli) zaangażowani w ograniczające konkurencję porozumienie byli dostępni na potrzeby prowadzonego postępowania”. Wnioskodawca planujący rozstanie z takim pracownikiem powinien nawet poinformować o tym planie organ antymonopolowy (s. 9, pkt 45-47 wyjaśnień).

W kontekście zakazu ujawniania zamiaru lub faktu złożenia wniosku leniency cenne jest wyjaśnienie, że „ujawnienie okoliczności złożenia wniosku (w szczególności przed wszczęciem postępowania lub przeprowadzeniem czynności kontrolnych) może zostać potraktowane jako utrudnianie prowadzenia postępowania i ocenione jako brak współpracy wnioskodawcy” (s. 10, pkt 49), co w skrajnym przypadku może oznaczać dodatkowe zagrożenie karą.

Co do obowiązku zaprzestania udziału organ antymonopolowy wyjaśnił, że „wnioskodawca jest zobowiązany wskazać we wniosku, czy zaprzestał udziału w porozumieniu” (s. 10, pkt 51 wyjaśnień). Za kontrowersyjne można uznać stwierdzenie, że przedsiębiorca kontynuujący udział w porozumieniu (co może mieć miejsce również w uzgodnieniu z Prezesem UOKiK) „powinien zachowywać się w sposób bierny (pasywny), czyli nie podejmować żadnych aktywnych działań w celu wykonania porozumienia oraz informować Prezesa Urzędu o każdym zachowaniu pozostałych uczestników w ramach porozumienia” (pkt 53 wyjaśnień).

Osoby zarządzające

Wyjaśnienia w zakresie objęcia programem leniency osób zarządzających przedsiębiorcami nie wykraczają w zasadzie poza treść przepisów u.o.k.k. i rozporządzenia. Podkreśla się, że obowiązuje jedna kolejka dla wniosków leniency składanych przez przedsiębiorców i osoby zarządzające (s. 20, pkt 113 wyjaśnień), a osoba zarządzająca składa wniosek leniency – tylko w postaci pełnej lub skróconej – wyłącznie we własnym imieniu (wniosek nie obejmuje przedsiębiorcy ani innych osób zarządzających; s. 20, pkt 115 i 116). Wymagania formalne dotyczące wniosków składanych przez przedsiębiorców i obowiązki wnioskodawców określone w przepisach i wyjaśnieniach wobec przedsiębiorców stosuje się odpowiednio do osób zarządzających.

Dobrowolne poddanie się karze

Bardzo interesujące są wyjaśnienia co do objęcia wnioskodawcy leniency procedurą dobrowolnego poddania się karze (settlement). Już w wyjaśnieniach dotyczących procedury dobrowolnego poddania się karze organ antymonopolowy wspomniał, że obie obniżki kary mogą się kumulować (por. pkt 7 wyjaśnień dot. settlementu na stronach UOKiK). Według wyjaśnień leniency możliwe jest więc, by wnioskodawca leniency złożył także wniosek na podstawie art. 89a u.o.k.k. i uzyskał dodatkowe obniżenie kary (obok obniżenia na podstawie leniency) o kolejne 10% w związku z dobrowolnym potwierdzeniem ustaleń organu co do praktyki i zakresu odpowiedzialności i rezygnacją z postępowania odwoławczego (s. 19-20, pkt 108-111 wyjaśnień). Wydaje się to sprzeczne z celem procedury settlement, której celem jest po prostu przyspieszenie postępowania antymonopolowego; celem procedury leniency jest natomiast zwiększenie możliwości wykrywania porozumień. Ponadto podnoszono w literaturze krytycznej wobec dobrowolnego poddania się karze konflikt między settlementem i leniency (settlement może ograniczać efekt zachęty programu leniency).

***

Jak wynika z powyższego, nowe wyjaśnienia leniency stanowią cenną instrukcję pozwalającą ocenić wymogi Prezesa UOKiK co do treści wniosków leniency i zakresu współpracy wnioskodawcy z organem. Zwłaszcza to ostatnie było polem dyskusji wnioskodawców z Prezesem UOKiK, także w przypadku odwołań od decyzji organu w sprawach, w których program leniency zastosowano. Ubolewać należy jedynie, że nie udało się w nowych wyjaśnieniach uniknąć problemów, co do których zastrzeżenia zgłaszano już na tle wcześniej obowiązujących wytycznych.

Marcin Kulesza, praktyka prawa konkurencji kancelarii Wardyński i Wspólnicy