Czy warto latać taksówką?
17.06.2010
lotnictwo
Jakie prawa przysługują pasażerom taksówek powietrznych i jakie są względem nich obowiązki przewoźnika – analizuje adwokat Paweł Mazur, doradca kancelarii Wardyński i Wspólnicy.
Tak zwane taksówki powietrzne to najbardziej elastyczny lotniczy środek transportu, umożliwiający komunikację w największym stopniu odpowiadającą na potrzeby klienta, który nie musi się dostosowywać do harmonogramu regularnych lotów linii lotniczych ani znosić niedogodności transportu drogowego. Ze względu na ceny usługa ta jest popularna niemal wyłącznie wśród klientów biznesowych, odbywających w ten sposób podróże służbowe. Niewątpliwie podróż taksówką powietrzną jest dla tego segmentu klientów atrakcyjna ze względu na wiążącą się z nią niezależność oraz duże oszczędności czasu.
Jednak czy korzystanie z usług przewoźników oferujących przewóz taksówką powietrzną jest rozwiązaniem bezpiecznym i korzystnym, biorąc pod uwagę uprawnienia pasażera w przypadku opóźnionych czy odwołanych lotów, uszkodzenia bagażu oraz w innych sytuacjach, w których pasażer może ponieść szkodę w wyniku działania lub zaniechania przewoźnika? Rozporządzenie nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady rozciągnęło ochronę przysługującą pasażerom lotów regularnych na osoby korzystające z lotów nieregularnych, a więc również klientów taksówek powietrznych. W konsekwencji pasażer taksówki powietrznej jest chroniony przez prawo wspólnotowe w takim samym stopniu co pasażer rejsowego samolotu. W przypadku odwołania lub znacznego opóźnienia lotu ma on prawo według własnego wyboru do żądania zwrotu należności lub wykonania lotu w innym wybranym terminie. Przewoźnik powinien mu również zapewnić opiekę podczas oczekiwania na lot, obejmującą napoje, posiłki, dostęp do komunikacji, a nawet zakwaterowanie.
Ponadto Rozporządzenie nakłada na przewoźnika obowiązek wypłaty odszkodowania, którego wysokość jest uzależniona od długości trasy lotu. W przypadku gdy szkoda jest wyższa niż przewidziana Rozporządzeniem rekompensata, nie ma przeszkód, aby pasażer dochodził odszkodowania uzupełniającego na zasadach ogólnych. Przewoźnik może jednak uniknąć konieczności wypłaty rekompensaty za odwołany lot, odpowiednio wcześnie informując pasażera o tej okoliczności, a jeśli pasażer został poinformowany później niż na 2 tygodnie przed planowanym odlotem, proponując mu zmianę planu podróży umożliwiającą dotarcie do celu w podobnym czasie.
Zgodnie z postanowieniami Konwencji Montrealskiej oraz Konwencji Warszawskiej przewoźnik ma obowiązek wypłaty odszkodowania w przypadku śmierci lub uszkodzenia ciała pasażera, jakie miały miejsce podczas lotu. Jedynie w przypadku roszczeń przewyższających 100 000 SDR przewoźnik może się bronić, wskazując na swój brak winy. Odszkodowanie należy się również w przypadku zniszczenia, uszkodzenia lub utraty bagażu pasażera. Trzeba jednak podkreślić, że pasażer taksówki powietrznej, podobnie jak pasażerowie lotów rejsowych, nie będzie mógł żądać odszkodowania w sytuacji, gdy lot nie mógł być wykonany ze względu na nadzwyczajne i niemożliwe do uniknięcia okoliczności, takie jak na przykład niekorzystne warunki atmosferyczne.
Tak skonstruowana odpowiedzialność certyfikowanych przewoźników, przy jednoczesnym zakazie zawierania umów mniej korzystnych dla pasażera, sprawia, że lot taksówką powietrzną nie powinien być bardziej ryzykowny pod względem prawnym niż przelot rejsowym samolotem. Należy jednak podkreślić, że wspomniane uregulowania nie znajdą zastosowania w sytuacjach, gdy samolot jest jedynie wynajmowany przez biznesmena od firmy będącej przewoźnikiem lotniczym, a za sterami zasiada on sam lub jego pracownik czy też inny pasażer. W tego typu sytuacjach odpowiedzialność takiej firmy ograniczy się do odpowiedzialności za szkody spowodowane wadliwością sprzętu, zaś dotarcie do celu na czas czy bezpieczeństwo lotu będą wyłącznie zmartwieniem biznesmena.