Trzeba zgłaszać zagraniczne wkłady finansowe w postępowaniach o zamówienie publiczne
Od 12 października 2023 r. wykonawcy uczestniczący w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego – po przekroczeniu określonych progów finansowych – mają obowiązek powiadomić instytucję zamawiającą lub podmiot zamawiający o wszystkich zagranicznych wkładach finansowych.
Taki obowiązek nakłada rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2560 z 14 grudnia 2022 r. w sprawie subsydiów zagranicznych zakłócających rynek wewnętrzny, które zostało opublikowane 23 grudnia 2022 r. Pisaliśmy już o nim w artykule „Przetargi unijne: zagraniczne subsydia nie mogą zakłócać konkurencji”.
Zasadniczo rozporządzenie zaczęło obowiązywać 12 stycznia 2023 r., ale część przepisów wykonawczych jest stosowana od 12 lipca 2023 r., a część – w tym art. 21 i 29 – dopiero od 12 października 2023 r. To właśnie art. 29 (między innymi) reguluje uprzednie zgłaszanie oraz oświadczenia o zagranicznych wkładach finansowych w kontekście postępowań o udzielenie zamówienia publicznego.
Od 12 października wykonawcy uczestniczący w postępowaniu o udzielenie zamówienia mają obowiązek powiadamiać instytucję zamawiającą lub podmiot zamawiający o wszystkich zagranicznych wkładach finansowych, gdy:
- szacunkowa wartość zamówienia lub umowy ramowej bez VAT lub konkretnego zamówienia udzielanego w ramach dynamicznego systemu zakupów jest równa 250 mln EUR lub wyższa; oraz
- wykonawca, w tym jego spółki zależne bez autonomii handlowej, jego spółki holdingowe, oraz, w stosownych przypadkach, jego główni podwykonawcy i dostawcy uczestniczący w tej samej ofercie w postępowaniu o udzielenie zamówienia otrzymali w ciągu trzech lat poprzedzających zgłoszenie (lub, w stosownych przypadkach, zaktualizowane zgłoszenie) łączne wkłady finansowe równe 4 mln EUR lub wyższe na każde państwo trzecie (niebędące członkiem Unii Europejskiej).
W przypadku zamówień podzielonych na części obowiązek zgłoszenia dotyczy przypadków, w których wartość części, o które ubiega się oferent, jest równa lub przekracza wartość 125 mln euro (art. 28 ust. 2 rozporządzenia).
Zamawiający powinni w ogłoszeniu o zamówieniu (a w przypadku postępowania bez uprzedniej publikacji – w dokumentach zamówienia) poinformować, że wykonawcy objęci są obowiązkiem zgłoszenia zagranicznych wkładów finansowych. Brak takiej informacji nie likwiduje jednak obowiązku stosowania rozporządzenia, jeśli konkretne zamówienie wejdzie w zakres jego stosowania.
We wszystkich innych przypadkach wykonawcy będą zobowiązani złożyć oświadczenie, w którym wymienią otrzymane zagraniczne wkłady finansowe i potwierdzą, że otrzymane zagraniczne wkłady finansowe nie podlegają zgłoszeniu zgodnie z art. 28 ust. 1 lit. b rozporządzenia.
12 lipca 2023 r. zostało także opublikowane rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2023/1441 z dnia 10 lipca 2023 r. w sprawie szczegółowych ustaleń dotyczących prowadzenia przez Komisję postępowań na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2560 w sprawie subsydiów zagranicznych zakłócających rynek wewnętrzny.
Zgodnie z Formularzem FS-PP (załącznik nr II do ww. rozporządzenia wykonawczego), informacje dotyczące zagranicznych wkładów finansowych należy przekazać jedynie wówczas, gdy wkłady te są równe lub przekraczają próg 1 miliona euro (sekcje 3.1, 3.2, 3.3 oraz instrukcja do tabeli 1 Formularza FS-PP). Zgodnie z wytycznymi Komisji, które opublikowane zostały w zakresie zgłaszania subsydiów zagranicznych, próg 1 miliona euro odnosi się do indywidualnych wkładów finansowych przyznanych przez jedno państwo trzecie każdej ze stron zgłaszających. By zatem określić, czy próg ten został osiągnięty, nie sumuje się zagranicznych wkładów finansowych przyznanych różnym stronom zgłaszającym. Nie należy także sumować zagranicznych wkładów finansowych przyznanych przez różne państwa trzecie tej samej stronie.
Zasadą jest, że w procedurze otwartej zgłoszenie zagranicznych wkładów finansowych lub oświadczenie przedkłada się wyłącznie raz, w momencie złożenia oferty. W postępowaniach wieloetapowych zgłoszenie lub oświadczenie przedkłada się dwukrotnie: najpierw wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału, a potem jako zaktualizowane zgłoszenie lub zaktualizowane oświadczenie wraz ze złożoną ofertą lub ostateczną ofertą.
Komisja może w drodze decyzji nałożyć na wykonawcę grzywnę nieprzekraczającą 10% jego łącznego obrotu w poprzedzającym roku obrotowym, jeśli wykonawca celowo lub przez zaniedbanie:
- nie zgłosił zagranicznych wkładów finansowych zgodnie z art. 29 rozporządzenia podczas postępowania o udzielenie zamówienia,
- obszedł albo próbował obejść wymogi dotyczące zgłaszania, o których mowa w art. 39 ust. 1 rozporządzenia.
Karolina Parcheniak, radca prawny, praktyka infrastruktury, transportu, zamówień publicznych i PPP kancelarii Wardyński i Wspólnicy
