Prace nad rezerwą stabilizacyjną uprawnień do emisji CO2 dobiegają końca
8 lipca 2015 r. Parlament Europejski zatwierdził decyzję ustanawiającą mechanizm rezerwy stabilizacyjnej (Market Stability Reserve, MSR) uprawnień do emisji CO2. Decyzja została przyjęta przez Radę Unii Europejskiej 18 września 2015 r.
MSR utworzono w celu stopniowej likwidacji istniejącej nadpodaży uprawnień do emisji, co ma doprowadzić do wzrostu cen uprawnień. W późniejszym okresie uprawnienia umieszczone w rezerwie mają być uwalniane na rynek, żeby z kolei przeciwdziałać nadmiernemu wzrostowi ich ceny.
Uprawnienia mają zasilać rezerwę, gdy ich liczba w obrocie w danym roku przekroczy 833 miliony. Fakt ten będzie ogłaszany przez Komisję Europejską do 15 maja roku następnego. W takim przypadku od września tego roku, w którym Komisja stwierdziła przekroczenie liczby uprawnień w roku poprzednim, z rynku stopniowo w ciągu 12 miesięcy będzie ściągane na rezerwę 12% uprawnień znajdujących się w obrocie zgodnie z komunikatem Komisji. Pomniejszana w ten sposób będzie liczba uprawnień, które dane państwo członkowskie może sprzedać na aukcji, chyba że liczba uprawnień do ściągnięcia wyniesie mniej niż 100 milionów (w takim wypadku uprawnień nie ściąga się z rynku). Dodatkowo w pierwszym roku obowiązywania mechanizmu MSR w okresie od 1 stycznia do 1 września na rezerwę zostanie przekazane 8% uprawnień obecnych w obrocie (po 1% na miesiąc).
Uwalnianie uprawnień z rezerwy nastąpi z kolei, gdy zgodnie z komunikatem Komisji liczba uprawnień w obrocie spadnie poniżej 400 mln lub w przypadku nadmiernego wzrostu cen na rynku1. W takim przypadku rynek zasili 100 mln uprawnień z rezerwy (a konkretnie o 100 mln zwiększy się liczba uprawnień, które państwa członkowie będą mogły sprzedać na aukcji). Jeśli na rezerwie będzie mniej niż 100 mln uprawnień, uwolnione zostaną wszystkie znajdujące się na niej uprawnienia.
Rezerwę mają zasilić także wszystkie uprawnienia dotychczas zatrzymane przez Komisję Europejską w celu ustabilizowania sytuacji na rynku (tzw. backloading) w liczbie 900 mln.
Do końca 2025 r. z rynku nie będą zdejmowane jednak te uprawnienia, które zostały dodatkowo przyznane biedniejszym państwom członkowskim (w tym Polsce) do sprzedaży na aukcji w tzw. interesie solidarności i wzrostu we Wspólnocie2 (tzw. solidarity allowances). Uprawnienia te będą odejmowane od liczby uprawnień, które normalnie zostałyby umieszczone na rezerwie.
Pierwszy komunikat Komisji Europejskiej o liczbie uprawnień na rynku ma być wydany do 15 maja 2017 r. Jednak ściąganie z rynku uprawnień na rezerwę ma się rozpocząć od 1 stycznia 2019 r. Jest to data o dwa lata wcześniejsza, niż przewidywała w pierwotnym projekcie Komisja Europejska. Starania m.in. Polski, aby utrzymać pierwotną propozycję Komisji Europejskiej, nie znalazły wystarczającego poparcia. Według przewidywań nowy system MSR ma doprowadzić do wzrostu cen uprawnień z ok. 7 euro obecnie do 19 euro w 2020 r .
Marek Dolatowski, doradztwo dla sektora energetycznego kancelarii Wardyński i Wspólnicy
1 Utrzymująca się przez okres dłuższy niż 6 miesięcy cena trzykrotnie wyższa niż średnia cena uprawnień w dwóch poprzednich latach – art. 29a Dyrektywy 2003/87/WE.
2 Art. 10 ust. 2 lit. b) Dyrektywy 2003/87/WE.
