Nowe interpretacje w sprawie dronów
W czerwcu 2015 r. Grupa Robocza ds. Artykułu 29 opublikowała bardzo ważną opinię na temat zagadnień związanych z ochroną prywatności oraz danych osobowych w kontekście użytkowania dronów. Lekturę tej opinii należy polecić wszystkim użytkownikom dronów oraz podmiotom rozważającym użycie bezzałogowych statków powietrznych w przyszłości.
Dotychczasowe publikacje na temat dronów koncentrowały się przede wszystkim na zasadach użytkowania dronów w kontekście przepisów prawa lotniczego. Tymczasem jedne z największych wyzwań prawnych w związku z użytkowaniem dronów wynikają z przepisów o ochronie danych osobowych. Jakkolwiek drony same w sobie nie kreują nowych, nieznanych dotąd zagadnień prawnych, jednak ich specyfika powoduje, że przestrzeganie niektórych zasad ochrony danych osobowych jest w przypadku dronów bardzo utrudnione.
Nie ulega wątpliwości, że podczas wykonywania lotów drony mogą gromadzić bardzo duże ilości danych osobowych. Mogą to być zarówno wizerunki osób rejestrowane przez drony, jak i mniej oczywiste dane, które dopiero w połączeniu z innymi danymi mogą doprowadzić do identyfikacji konkretnych osób. Dane te są najczęściej zbierane bez zgody podmiotów, których dotyczą.
Na szczególną uwagę zasługuje w tym kontekście wypełnianie obowiązków informacyjnych wobec podmiotów, których dane są przetwarzane. Zgodnie z ogólnymi zasadami przetwarzania danych osobowych administrator danych powinien przekazać określone informacje osobie, której dane przetwarza. Realizacja tego obowiązku wydaje się szczególnie trudna, o ile w ogóle możliwa, w przypadku dronów. Operator drona nie będzie bowiem najczęściej posiadał danych kontaktowych umożliwiających bezpośrednie przekazanie podmiotom danych obligatoryjnych informacji.
Rozważania na ten właśnie temat wydają się jednym z najwartościowszych elementów wydanej w czerwcu opinii. Grupa Robocza ds. Artykułu 29 (tj. grupa robocza ds. ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych) dostrzega zidentyfikowany powyżej problem. Jednocześnie stoi na stanowisku, że co do zasady wskazany obowiązek informacyjny musi być zrealizowany również w przypadku zbierania danych osobowych przy pomocy dronów. Wypełnienie obowiązków informacyjnych stanowi mniejsze wyzwanie w przypadku dronów, które wykonują loty nad zdefiniowanych terenem, w celu realizacji precyzyjnie określonych zadań. Tak będzie przykładowo w przypadku wykorzystywania dronów przy okazji dużych wydarzeń sportowych. Według Grupy Roboczej ds. Artykułu 29 obowiązek informacyjny może być w takim przypadku wypełniony poprzez dostarczenie uczestnikom wydarzenia odpowiednich informacji. Grupa dopuszcza przy tym stosowanie bardzo różnych kanałów komunikacji. Mogą to być zarówno tradycyjne środki w postaci ulotek rozdawanych uczestnikom, jak i bardziej zaawansowane technologicznie metody, jak np. wysyłanie komunikacji w formie elektronicznej.
Większym wyzwaniem są przypadki, w których loty są spontaniczne lub obejmują bardzo duży obszar. W takich sytuacjach Grupa sugeruje publikowanie informacji o lotach na stronach internetowych operatorów. Grupa jest jednocześnie świadoma, że rozwiązanie takie najprawdopodobniej nie sprawdzi się w przypadku większej liczby użytkowników dronów. W związku z tym Grupa postuluje podjęcie prac badawczych nad stworzeniem nowego ogólnie dostępnego systemu rejestracji lotów dronami, który pozwoliłby na łatwe zidentyfikowanie administratorów danych, np. za pomocą tzw. inteligentnych tablic rejestracyjnych. Grupa zwraca jednocześnie uwagę na to, że sam system rejestracji powinien gwarantować ochronę danych osobowych, uniemożliwiając identyfikację określonych osób lub danych osobowych na podstawie dostępnych w systemie informacji (np. na podstawie tras lotów dronów dostarczających określone towary).
Krzysztof Wojdyło, praktyka prawa nowych technologii kancelarii Wardyński i Wspólnicy
Artykuł jest częścią biuletynu praktyki prawa nowych technologii, lipiec 2015
