Do Marszałek Sejmu trafił zmodyfikowany projekt ustawy wprowadzającej zmiany przepisów prawa podatkowego w ramach tzw. Polskiego Ładu. Jak obecnie wyglądają projektowane regulacje dotyczące cen transferowych?
Na temat projektu dotyczącego cen transferowych pisaliśmy już w sierpniu. Poniżej przedstawiamy planowane zmiany aktualne na wrzesień 2021 r.
Korekty cen transferowych
Zmieni się katalog kryteriów, które muszą być spełnione przy dokonywaniu korekt cen transferowych:
- Korekty polegające na pomniejszeniu dochodu będą możliwe zarówno wtedy, gdy podatnik posiada oświadczenie podmiotu powiązanego, że ten dokonał odpowiedniej korekty, jak i wtedy, gdy ma dowód księgowy potwierdzający tę okoliczność.
- Do dokonania korekty nie będzie konieczne, by podmiot powiązany był zlokalizowany w kraju, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wystarczy istnienie podstawy prawnej do wymiany informacji podatkowych.
- Zniknie także wymóg potwierdzenia dokonania korekty cen transferowych w rocznym zeznaniu podatkowym.
Mechanizm bezpiecznej przystani
-
Zmiana umowy pożyczki
Projektowane przepisy dodają zasadę, że każda zmiana umowy pożyczki (kredytu, obligacji) dotycząca jej oprocentowania będzie wymagała zaktualizowania oprocentowania tak, by było ono zgodne z aktualną wartością określoną w oparciu o obwieszczenie ministerialne.
-
Zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego
Zgodnie z projektowanym rozwiązaniem skorzystanie z bezpiecznej przystani dla transakcji finansowych oraz dla transakcji świadczenia usług o niskiej wartości dodanej wyłączy obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych.
Projektowane przepisy zakładają jednak, że korzystający z usług o niskiej wartości dodanej będzie musiał posiadać kalkulację obejmującą opis transakcji, w tym analizę funkcji, ryzyk i aktywów, czyli zasadniczą część dokumentacji lokalnej cen transferowych.
Dokumentacja lokalna cen transferowych
Termin na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych ma zostać wydłużony do końca dziesiątego miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego.
Dokumentacja ma być sporządzana w postaci elektronicznej.
Wartość transakcji
-
Uzupełnienie zasad dotyczących ustalania wartości transakcji
Zasady dotyczące ustalania wartości transakcji kontrolowanej mają zostać uzupełnione o kolejne pozycje:
- wartość kapitału będzie stanowiła punkt odniesienia dla depozytów,
- łączna wartość wkładów wniesionych do spółki niemającej osobowości prawnej będzie punktem odniesienia w przypadku umowy spółki.
-
Wartość transakcji a VAT
Uporządkowana ma być także kwestia uwzględniania podatku VAT przy ustalaniu wartości transakcji. Dotychczas przepisy odnosiły się do wartości transakcji „pomniejszonej o podatek od towarów i usług”.
Dodany ma zostać wyjątek – wartość transakcji nie będzie pomniejszana o VAT, który nie stanowi podatku naliczonego, oraz o VAT naliczony w części, w której nie przysługuje odliczenie lub zwrot różnicy VAT.
-
Zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego
Zwolnienie z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych dotyczyć będzie dodatkowych rodzajów transakcji:
- transakcji pomiędzy polskimi zakładami zagranicznych podmiotów powiązanych z siedzibą w UE lub EOG,
- transakcji pomiędzy polskim zakładem zagranicznym podmiotu z siedzibą na terytorium UE lub EOG z podmiotem powiązanym z siedzibą w Polsce.
Warunkiem jest, aby przychody lub koszty uzyskania przychodów w takich transakcjach zostały przypisane do zagranicznego zakładu, a żaden z podmiotów powiązanych nie korzystał ze zwolnień dotyczących tych kosztów i przychodów, o których mowa w art. 6 (zwolnienia podmiotowe) i art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a (zwolnienia strefowe), oraz nie poniósł straty podatkowej.
Ponadto zwolnienie z obowiązku dokumentacyjnego dotyczyć będzie transakcji objętych APA, porozumieniem inwestycyjnym albo porozumieniem podatkowym, a także transakcji polegających na refakturze kosztów. Te ostatnie będą musiały spełniać następujące kryteria:
- refakturowanie nie wiąże się z przyrostem wartości dodanej,
- refakturowanie odbywa się bez narzutu / marży,
- refakturowany koszt nie jest związany bezpośrednio z inną transakcją kontrolowaną,
- rozliczenie następuje niezwłocznie po dokonaniu zapłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego.
Z udogodnienia tego nie skorzystają transakcje z podmiotami zlokalizowanymi w rajach podatkowych.
Jeśli refakturowanie następuje przy użyciu klucza alokacji, alokację tę i same rozliczenia trzeba dokumentować na podobnych zasadach co usługi o niskiej wartości dodanej.
-
Udogodnienia dla najmniejszych i częściowa racjonalizacja przepisów rajowych
Podatnik będzie mógł odstąpić od sporządzenia analizy porównawczej lub analizy zgodności dla transakcji:
- gdy podmioty powiązane są mikroprzedsiębiorcami lub małymi przedsiębiorcami w rozumieniu Prawa przedsiębiorców,
- innych niż transakcje kontrolowane, z podmiotem zlokalizowanym w raju podatkowym lub podmiotem dokonującym transakcji z podmiotem zlokalizowanym w raju podatkowym.
Przepisy te mają znaleźć zastosowanie do dokumentacji cen transferowych sporządzanej za rok podatkowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2020 r.
Przepisy karne
Zmodyfikowane mają być także przepisy Kodeksu karnego skarbowego.
Niedopełnienie obowiązku dołączenia dokumentacji grupowej do lokalnej dokumentacji cen transferowych stanie się przestępstwem, za które grozić będzie grzywna do 720 stawek dziennych.
W pozostałym zakresie zmiany wydają się mieć charakter dostosowujący do zmian pozostałych przepisów.
Oświadczenie członków zarządu i informacja o cenach transferowych
-
Zmiany w zakresie składanych oświadczeń
Usunięty ma być przepis, zgodnie z którym kierownik jednostki ma obowiązek złożyć oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych i rynkowości transakcji kontrolowanych.
Nie oznacza to jednak ograniczenia obowiązków podatników. Podobne oświadczenie zostanie zintegrowane z informacją TPR. Będzie ono wskazywało, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.
-
Rozwiązanie problemu świadczeń nieodpłatnych
Jednocześnie rozwiązano problem dotyczący składania oświadczeń o dokonywaniu transakcji na warunkach rynkowych w przypadku świadczeń nieodpłatnych. Wątpliwości budziło to, czy można złożyć takie oświadczenie, jeśli otrzymano świadczenie pod tytułem darmym, które zostało rozpoznane przez otrzymującego jako przychód. Projektowane przepisy potwierdzają, że złożenie oświadczenia w takiej sytuacji będzie możliwe.
-
Termin
Termin na złożenie formularza TPR zostanie wydłużony do końca jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
-
Organ właściwy
Formularz TPR będzie składany do naczelnika urzędu skarbowego, a nie do Szefa KAS.
-
Prawo podpisu
Usunięcie przepisu dotyczącego omawianego wyżej oświadczenia zdjęłoby częściowo ciężar odpowiedzialności z ramion członków zarządu. Dlatego projektodawca przeniósł na członków zarządu spółek z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiedzialność za złożenie informacji TPR.
Informacja o cenach transferowych, będzie podpisywana przez:
- osobę fizyczną – w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną,
- osobę upoważnioną przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale – w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
- kierownika jednostki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, a jeśli jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez wyznaczoną osobę wchodzącą w skład tego organu.
Pełnomocnicy – z wyjątkiem adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych i biegłych rewidentów – nie będą mogli podpisać informacji o cenach transferowych.
Projektowany przepis wskazuje także, że wyznaczenie osoby do podpisywania informacji o cenach transferowych nie zwalnia pozostałych osób wchodzących w skład tego organu z odpowiedzialności za niezłożenie informacji.
W tym miejscu należy zadać sobie pytanie, czy wyznaczenie osoby do podpisania informacji o cenach transferowych powoduje, że osoba ta jako jedyna odpowiada za prawidłowość informacji, podczas gdy wszystkie osoby wchodzące w skład organu odpowiadają jedynie za jej niezłożenie.
Pozostałe zmiany
Porozumienie inwestycyjne i porozumienie podatkowe będą zapewniać podobną ochronę jak APA – organ podatkowy nie będzie mógł określić zobowiązania podatkowego (wysokości straty) w zakresie, w jakim dochód (strata) zostanie ustalony zgodnie z właściwym porozumieniem.
Definicja podmiotów powiązanych zostanie wzbogacona o wskazanie, że podmiotami powiązanymi są spółka komandytowa i komandytowo-akcyjna i jej komplementariusz (niezależnie od wielkości udziału) oraz spółka jawna będąca podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i jej wspólnik.
Dodatkowo, według projektu, przez wywieranie znaczącego wpływu będzie należało rozumieć także posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% udziałów lub praw do udziału w stratach lub ich ekspektatywy.
Z 7 dni do 14 dni zostanie wydłużony termin na przedłożenie przez podatnika lokalnej dokumentacji cen transferowych na żądanie organu podatkowego.
Dla sytuacji, w których podatnik co do zasady nie ma obowiązku sporządzać dokumentacji lokalnej, a organ wzywa podatnika do sporządzenia i przedłożenia takiej dokumentacji, obowiązuje termin 30-dniowy. Dotyczy on także sytuacji, w których podatnik prawdopodobnie nie spełnia warunków przewidzianych przepisami dotyczącymi bezpiecznej przystani.
Nowelizacja co do zasady zmienia w przepisach dotyczących cen transferowych okres referencyjny z roku obrotowego na rok podatkowy. Jednak w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi oraz spółek wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej należy uznać, że jeśli przepisy odwołują się do roku podatkowego, to w ich przypadku oznacza to rok obrotowy.
Wojciech Marszałkowski, adwokat, Mateusz Rowiński, praktyka podatkowa kancelarii Wardyński i Wspólnicy
