Bezprawne ograniczenie korzystania z nieruchomości
Urzędnicy, zwracając znacjonalizowane grunty, mają tendencję do przesądzania decyzją administracyjną kwestii, które mogą być regulowane wyłącznie na drodze cywilnoprawnej i powinny być rezultatem uzgodnień między stronami.
Spadkobiercy dawnych właścicieli, którzy odzyskali prawo do gruntu w śródmieściu Warszawy, odnieśli tylko połowiczne zwycięstwo. W decyzji Prezydenta m.st. Warszawy przyznającej im prawo użytkowania wieczystego niezabudowanego gruntu (na którym obecnie trwa budowa linii metra) znalazł się bowiem warunek, który faktycznie pozbawia ich możliwości korzystania z tej nieruchomości.
Użytkownicy wieczyści zostali mianowicie zobowiązani do złożenia oświadczenia o ustanowieniu nieodpłatnie i na czas nieoznaczony ograniczonego prawa rzeczowego, tj. prawa użytkowania na rzecz m.st. Warszawy w związku z budową i istnieniem tunelu metra. Wspomniane prawo użytkowania miałoby polegać na prawie do wstępu na nieruchomość w celu budowy, wyłącznego rozporządzania urządzeniami metra, dostępu do wybudowanych urządzeń itd. Ponadto organ zażądał zagwarantowania użytkownikowi prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w zakresie obejmującym budowę, rozbudowę lub przebudowę tunelu metra, a także niezgłaszania w przyszłości żadnych roszczeń wynikających z oddziaływania linii metra.
– Tak sformułowany warunek pozbawia faktycznie użytkowników wieczystych możliwości korzystania z nieruchomości – mówi Krzysztof Wiktor z Zespołu Reprywatyzacji kancelarii Wardyński i Wspólnicy. – Jego zamieszczenie w decyzji administracyjnej jest też bezprawne, gdyż tego typu zobowiązania nie mogą być regulowane na podstawie decyzji administracyjnej. Właściwą drogą jest tu droga cywilnoprawna. Takie ograniczenia powinny też zostać wcześniej uzgodnione z użytkownikami wieczystymi gruntu. Dlatego tak sformułowana decyzja administracyjna powinna zostać zaskarżona w zakresie, w którym nakłada bezprawne ograniczenie korzystania z nieruchomości.
Jest to kolejny już przykład zawierania w decyzjach administracyjnych warunków pozbawionych podstawy prawnej. Na naszym portalu pisaliśmy już o praktyce zawierania w decyzji zwrotowej nakazów zabudowy czy przesądzania kwestii związanych z ewentualną zmianą czynszu symbolicznego na inną opłatę, w tym opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego.
Justyna Zandberg-Malec