Bez renty planistycznej po wydaniu decyzji o warunkach zabudowy | Co do zasady

Powyższe orzeczenie (sygn. akt II SA/Gd 166/10) potwierdza stanowisko wyrażane już w orzecznictwie administracyjnym, zgodnie z którym w razie braku planu miejscowego w przypadku, gdy wydawane są decyzje o warunkach zabudowy, „odpowiednie stosowanie” przepisów art. 36 i 37 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zgodnie z odesłaniem z art. 63 ust. 3, prowadzi do wyłączenia stosowania m.in. art. 36 ust. 4 tejże ustawy z uwagi na brak podstaw prawnych zarówno do uchwalania stawek procentowych opłaty od wzrostu wartości nieruchomości przez radę gminy w odrębnej uchwale, jak i do naliczania takiej opłaty i związanego z tym ustalenia wysokości stawki przez organ wykonawczy gminy.

Przepis ten przewiduje bowiem pobranie opłaty ustalonej w planie zagospodarowania przestrzennego. Z istoty swej, decyzja o warunkach zabudowy wydawana jest jedynie w sytuacji braku planu zagospodarowania przestrzennego, a brak takiego planu skutkuje brakiem regulacji ustalającej wysokość opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości. Zastosowanie normy art. 36 ust. 4 ustawy, zgodnie z jej językowym brzmieniem, jest zatem niemożliwe z uwagi na nieistnienie w takiej sytuacji przewidzianego w tym przepisie aktu określającego wysokość opłaty, jakim jest plan zagospodarowania przestrzennego.

Nie jest również dopuszczalne, aby stawkę opłaty określał organ, który wydaje decyzję o warunkach zabudowy, a więc organ wykonawczy. Kompetencja do określenia wysokości opłaty wynikającej ze wzrostu wartości nieruchomości w wyniku uchwalenia lub zmiany planu zagospodarowania przestrzennego została w ustawie przekazana radzie gminy. Dopuszczenie sytuacji, w której stawkę opłaty określałby organ wykonawczy gminy, prowadziłoby do przerzucenia kompetencji przyznanej przez ustawodawcę organowi uchwałodawczemu gminy na organ wykonawczy. Zdaniem sądu przyjęciu takiej wykładni sprzeciwia się rodzaj uregulowania nakładającego na obywatela obowiązek o charakterze pieniężnym. O ile za dopuszczalne należy uznać powierzenie kompetencji do określenia wysokości opłaty organowi uchwałodawczemu gminy stanowiącemu prawo miejscowe, w zakreślonych przez ustawodawcę granicach, o tyle, zdaniem sądu, za niedopuszczalne uznać należy ustalenie wysokości stawki takiej opłaty w indywidualnym akcie stosowania prawa, jakim jest decyzja administracyjna. Zastosowanie wykładni przewidującej stosowanie art. 36 ust. 4 ustawy do sytuacji przewidzianej w art. 63 ust. 3 ustawy, z modyfikacją polegającą na określeniu stawki opłaty przez organ administracji wydający decyzję, nie jest w ocenie sądu dopuszczalne. Wójt gminy nie jest zatem uprawniony do ustalenia jednorazowej opłaty od wzrostu wartości nieruchomości w związku z wydaniem decyzji o warunkach zabudowy.

W związku z powyższym brak jest podstaw prawnych do naliczenia renty planistycznej w przypadku wzrostu wartości nieruchomości na skutek wydania decyzji o warunkach zabudowy.