Aplikacje transportowe na regulowanym?
Szykują się istotne zmiany w ustawie o transporcie drogowym. Mają one uregulować działalność podmiotów, które pośredniczą przy przewozie osób m.in. poprzez udostępnianie aplikacji mobilnych bądź programów komputerowych.
Nowy rodzaj działalności regulowanej
Działalność w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób, która dotychczas nie podlegała przepisom regulacyjnym, ma być objęta reżimem ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
W projekcie zmieniającym ustawę o transporcie drogowym oraz ustawy o czasie pracy kierowców przewidziano wprowadzenie definicji pośrednictwa przy przewozie osób. Może ona objąć szerokie grono podmiotów, ponieważ za pośrednictwo przy przewozie osób uznana ma być działalność gospodarcza, która polega na przekazywaniu zleceń przewozu osób oraz:
- zawieraniu umowy przewozu w imieniu klienta lub podmiotu wykonującego przewóz osób,
- pobieraniu opłaty za usługę przewozu,
- umożliwieniu zawarcia umowy przewozu i umożliwienie uregulowania opłat za przewóz
poprzez dostarczanie lub udostępnienie aplikacji mobilnych, programów komputerowych, systemów teleinformatycznych albo innych środków przekazu.
Bez licencji nie ruszaj
Zgodnie z treścią nowelizacji podjęcie i wykonywanie działalności w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób będzie wymagało uzyskania stosownej licencji. Będzie to nowy typ licencji: licencja w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób.
Podmiot ubiegający się o wydanie takiej licencji będzie musiał wykazać m.in., że znajduje się w sytuacji finansowej zapewniającej podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego określonej dostępnymi środkami finansowymi lub majątkiem w wysokości 5 000 zł, a także wykazać się tytułem prawnym do dysponowania pojazdem lub pojazdami samochodowymi, którymi transport drogowy ma być wykonywany. Pojazdy te muszą spełniać wymagania techniczne określone przepisami prawa o ruchu drogowym.
Organem właściwym w sprawach udzielenia, odmowy udzielenia, zmiany lub cofnięcia licencji na wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób będzie Główny Inspektor Transportu Drogowego. Wzór licencji zostanie określony w stosownym rozporządzeniu Ministra Transportu.
Pamiętaj o elektronicznej ewidencji i rejestrze
Posiadanie licencji to nie jedyny obowiązek, który ma być nałożony na pośredników przy przewozie. Przedsiębiorca taki będzie zobowiązany m.in. do prowadzenia elektronicznego rejestru wszystkich zleceń uzyskanych od klientów i przekazanych do kierowców, a także do prowadzenia elektronicznej ewidencji przedsiębiorców (kierowców), którym przekazywał zlecenia przewozu. Zapisowi będą podlegać między innymi czas rozpoczęcia i zakończenia zlecanego przewozu, numer identyfikacyjny pojazdu, który zrealizował przewóz, czy oznaczenie przedsiębiorcy, któremu przewóz zlecono. Dane zamieszczone w rejestrze oraz w ewidencji przedsiębiorca będzie musiał przechowywać przez okres 3 lat. Na wniosek organu pośrednik będzie musiał udostępniać informacje z rejestru oraz ewidencji Inspekcji Transportu Drogowego lub Krajowej Administracji Skarbowej w terminie 14 dni od otrzymania takiego żądania.
Sankcje pieniężne i czarna lista
Za wykonywanie działalności pośrednictwa bez wymaganej licencji grozić będzie kara pieniężna w wysokości 40 000 zł. Taka sama sankcja została przewidziana za nieprzekazanie w terminie informacji z rejestru wszystkich przekazanych zleceń bądź z ewidencji przedsiębiorców, którym zlecono usługi przewozu.
Co więcej planuje się, że wykonywanie działalności w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób w sposób niezgodny z prawem może skutkować wpisem pośrednika do rejestru domen, aplikacji mobilnych, programów komputerowych, systemów informatycznych lub innych środków przekazu informacji służących do wykonywania działalności w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób niezgodnie z przepisami ustawy o transporcie drogowym. Rejestr ma być jawny, a wpis do rejestru będzie dokonywany z urzędu po zatwierdzeniu go przez Ministra Transportu bądź przez jednostkę wskazaną w obwieszczeniu tegoż ministra. Wykreślenie z rejestru będzie możliwe tylko w przypadku pozytywnego rozpatrzenia sprzeciwu pośrednika złożonego w terminie 2 miesięcy od daty wpisu w rejestrze. Sprzeciw będzie musiał zawierać uzasadnienie, z którego wynikać będzie, że należy dokonać wykreślenia z Rejestru. Rozpatrzenie sprzeciwu przyjmie formę decyzji administracyjnej, która ma być wydawana w ekspresowym terminie – 7 dni od dnia otrzymania sprzeciwu przez organ.
Praktyczne rekomendacje
Na obecnym, wstępnym etapie prac nad nowelizacją trudno przewidywać, czy i w jakim kształcie zostanie ona uchwalona, a także jaki będzie jej faktyczny wpływ na działalność podmiotów z sektora przewozu osób. Jednak już teraz wydaje się, że szczególnie istotne będą mechanizmy dotyczące nadzoru podmiotów oferujących transportowe aplikacje mobilne nad współpracującymi kierowcami i operatorami flot samochodowych.
Zarówno partnerzy prowadzący floty samochodowe, jak i bezpośrednio współpracujący indywidualni kierowcy powinni już na obecnym etapie uzyskać jedną z licencji aktualnie przewidzianych przez ustawę o transporcie drogowym: licencję na przewóz osób lub licencję na wykonywanie krajowego transportu drogowego taksówką. Współpraca bowiem z podmiotami nieposiadającymi licencji wg nowelizacji będzie jedną z przesłanek cofnięcia licencji na pośrednictwo przy przewozie osób. W przypadku cofnięcia licencji możliwość ubiegania się o jej ponowne udzielenie nastąpi dopiero po upływie 3 lat od dnia, w którym takie cofnięcie stało się prawomocne.
Do planowanych zmian regulacyjnych warto przygotowywać się już teraz, bo projektowane przepisy przejściowe przewidują jedynie 90 dni na dostosowanie się przez przedsiębiorców do nowych obowiązków.
Joanna Krakowiak, radca prawny, praktyka life science i postępowań regulacyjnych oraz praktyka transakcji i prawa korporacyjnego kancelarii Wardyński i Wspólnicy
Nina Kuśnierkiewicz, praktyka prawa ochrony środowiska oraz praktyka transakcji i prawa korporacyjnego kancelarii Wardyński i Wspólnicy