Zmiany w opodatkowaniu VAT usług medycznych po 1 stycznia 2011 roku

14.10.2010 life sciences | nowe prawo | podatki

Od 1 stycznia 2011 roku ze zwolnienia z podatku VAT korzystać będą mogły tylko świadczenia odpowiadające nowej definicji usług medycznych, zawartej w zmienionych przepisach ustawy o VAT.

24 września 2010 roku Sejm przyjął nowelizację ustawy o VAT, która może w istotny sposób wpłynąć na opodatkowanie VAT usług medycznych.

Zgodnie z nowymi przepisami zwolnieniu z VAT będą podlegać dwa rodzaje świadczeń, a mianowicie:

usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawa towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej oraz
usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone przez lekarzy i lekarzy dentystów, pielęgniarki i położne, osoby wykonujące inne zawody medyczne na podstawie przepisów szczególnych, oraz psychologów.

Definicja usług medycznych objętych zwolnieniem z podatku VAT została oparta na kryterium celu, którym winna być profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie i poprawa zdrowia. Przeciwnie do obecnego stanu prawnego, o możliwości zwolnienia z VAT usług medycznych nie będzie już zatem decydować ich klasyfikacja statystyczna, lecz charakter i cel danej usługi, jak również status prawny podmiotu świadczącego usługę.

Nowe przepisy wprowadzają nadto całkowicie nową zasadę, iż dostawa towarów i świadczenie usług ściśle związane z usługami medycznymi nie będą korzystać ze zwolnienia z VAT, jeśli te towary lub usługi nie będą rzeczywiście niezbędne do wykonania usługi medycznej, z którą są związane. Co więcej, dostawa towarów i świadczenie usług ściśle związane z usługami medycznymi nie będą korzystać ze zwolnienia z VAT także wtedy, gdy głównym celem takiej dostawy towarów lub świadczenia usług jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez „konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia”. Wprowadzenie takiego ograniczenia, choć zbieżne z przepisami UE, stanowi niewątpliwie istotną zmianę normatywną w zakresie opodatkowania VAT usług medycznych w Polsce.

Jest prawdopodobne, że jeśli ustawa zmieniająca wejdzie w życie w brzmieniu przyjętym przez Sejm, zakres usług medycznych podlegających zwolnieniu zostanie zawężony. Dla przykładu, wbrew dotychczasowej praktyce niektórych podatników, zwolnienie z VAT nie będzie w zasadzie obejmować usług poboru i przechowywania komórek macierzystych, które Trybunał Sprawiedliwości UE uznał w swoich niedawnych orzeczeniach za podlegające VAT ze względu na brak bezpośredniego celu terapeutycznego.

Pełna ocena zmian w zakresie opodatkowania usług medycznych podatkiem VAT możliwa będzie dopiero w procesie stosowania nowych przepisów. Dlatego warto już w chwili obecnej dokonać przeglądu świadczonych usług medycznych, aby przygotować się do ewentualnych zmian finansowych, prawnych i organizacyjnych związanych z nowymi regulacjami podatkowymi.

Ustawa zmieniająca przepisy o VAT, która ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2011 roku, wymaga jeszcze rozpatrzenia przez Senat (który może do ustawy wnieść poprawki w trakcie posiedzenia w dniach 20-22 października 2010 roku) oraz podpisu prezydenta.