Zmiany dotyczące pozwoleń wodnoprawnych – czy wcześniej uzyskane pozwolenia przepadną jak kamień w wodę? | Co do zasady

Nowe prawo wodne – ustawa z 20 lipca 2017 r. wchodzi w życie 1 stycznia 2018 r. Wprowadzonych zostanie wiele zmian. Czy pozwolenia wodnoprawne wydane na podstawie obecnej ustawy z 18 lipca 2001 r. stracą ważność?

Zmiany dotyczące organów wydających pozwolenia wodnoprawne

Nowe przepisy uchwalono przede wszystkim w celu pełnego wdrożenia do polskiego porządku prawnego Ramowej Dyrektywy Wodnej. Powołane zostanie Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, które będzie zarządzać ogromnym majątkiem. W skład Wód Polskich wchodzić będą cztery do tej pory odrębne instytucje: Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, regionalne zarządy gospodarki wodnej, zarządy zlewni oraz nadzory wodne.

Zarządy gospodarki wodnej będą przykładowo wydawać większość pozwoleń wodnoprawnych. Niektóre pozwolenia wodnoprawne wydawać będą również zarządy zlewni. Pewne zadania z zakresu gospodarowania wodami wykonywać będą nadal również organy jednostek samorządu terytorialnego (w szczególności starostowie). Będą one miały jednak mniejsze niż obecnie kompetencje. Pozwolenia wodnoprawne będą udzielane przez organy Wód Polskich (więcej na ten temat piszemy tutaj).

Usługi wodne

Istotną zmianą będzie również wprowadzenie opłat za usługi wodne. Usługi te mają polegać na zapewnieniu możliwości korzystania z wód. Ustawodawca wskazał katalog działań, które stanowić mają usługi wodne. Wymieniono wśród nich: pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych, piętrzenie, magazynowanie lub retencjonowanie wód podziemnych i wód powierzchniowych oraz korzystanie z tych wód, wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, obejmujące także wprowadzanie ścieków do urządzeń wodnych (więcej na ten temat tutaj).

Zgody wodnoprawne

Nowe Prawo wodne wprowadziło zmiany w systemie pozwoleń i zgłoszeń wodnoprawnych. Wszelkie tego rodzaju rozstrzygnięcia administracyjne zostały objęte nowym pojęciem: zgoda wodnoprawna. Jej udzielenie następuje przede wszystkim poprzez: wydanie pozwolenia wodnoprawnego, przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego oraz wydanie oceny wodnoprawnej.

Zgodnie z nową ustawą pozwolenie wodnoprawne będzie wymagane m.in. na usługi wodne, szczególne korzystanie z wód czy też na wykonywanie urządzeń wodnych. Decyzję taką trzeba będzie także uzyskać na lokalizowanie na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz nowych obiektów budowlanych. Natomiast regulacje dotyczące zgłoszenia wodnoprawnego nie uległy znaczącym zmianom.

Stare pozwolenia co do zasady nadal ważne

Co istotne, mimo tak znacznych zmian, ustawodawca nie wprowadził co do zasady obowiązku uzyskiwania nowych pozwoleń wodnoprawnych w miejsce pozwoleń wydanych na podstawie przepisów dotychczasowych. Pozwolenia wodnoprawne wydane na gruncie dotychczas obowiązujących przepisów zachowają moc także po wejściu w życie nowego Prawa wodnego.

Inne rozwiązania przyjęte były w obecnie obowiązującej ustawie Prawo wodne z 2001 r. Pozwolenia co do zasady zachowywały moc z kilkoma wyjątkami:

• Pozwolenia wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód do celów rybackich, wydane na podstawie nieobowiązującej już (od ponad 15 lat) ustawy prawo wodne z 1974 r., wygasały w terminie trzech lat od dnia wejścia w życie ustawy.
• Zakłady wprowadzające do urządzeń kanalizacyjnych ścieki zawierające pewne substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego były obowiązane do uzyskania nowych pozwoleń wodnoprawnych na rekultywację wód powierzchniowych lub podziemnych. Miały na to 3 lata od dnia wejścia w życie ustawy.
• Wreszcie w odniesieniu do urządzeń wodnych organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego mógł w drodze decyzji nałożyć na zakład posiadający urządzenia wodne wykonane przed dniem wejścia w życie ustawy obowiązek dostosowania tych urządzeń do przepisów nowej ustawy, ustalając rozmiar, sposób i termin wykonania obowiązku.

Na przegląd takich urządzeń i wydanie decyzji dostosowującej organy miały również 3 lata od dnia wejścia w życie ustawy. Jeżeli natomiast urządzenia wodne nie zostały dostosowane do przepisów ustawy w ustalonym terminie lub w przypadku braku technicznych możliwości takiego dostosowania, miały zostać rozebrane na koszt właściciela.

Utrzymanie w mocy starych pozwoleń wodnoprawnych należy ocenić pozytywnie. Warto przy tym dodać, że dodatkowym ułatwieniem dla podmiotów obowiązanych do uzyskania pozwolenia wodnoprawnego są przepisy umożliwiające przedłużenie ważności pozwolenia wodnoprawnego. Pozwolenia te wydawane są na czas określony, co do zasady nie dłuższy niż 20 lat. Do tej pory, po upływie określonego w decyzji czasu pozwolenie wygasało i konieczne było uzyskanie nowego pozwolenia. Nowe przepisy umożliwią złożenie wniosku o ustalenie kolejnego okresu obowiązywania pozwoleń.

Bartosz Kuraś, radca prawny, praktyka prawa ochrony środowiska kancelarii Wardyński i Wspólnicy