Szybkie pozyskiwanie spółki na potrzeby transakcji
W trakcie transakcji może się nagle okazać, że w pilnym trybie niezbędna jest spółka celowa na jej potrzeby. W takiej sytuacji warto rozważyć nabycie spółki „z półki” posiadającej wszelkie niezbędne rejestracje.
Czy planując rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce, można uniknąć opóźnień wynikających z czasochłonnego rejestrowania spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym, uzyskania numeru identyfikacji podatkowej, zarejestrowania w urzędzie statystycznym, założenia rachunku bankowego itd.?
Takie pytanie może powstać w sytuacji, kiedy na potrzeby transakcji strona musi w Polsce szybko zorganizować swój podmiot, który np. będzie stroną całej transakcji.
Sposobem na szybkie rozpoczęcie działalności jest nabycie spółki „z półki” (z ang. „shelf company”).
Spółka „z półki” jest to spółka, która została założona wyłącznie w celu przyszłego odsprzedania zainteresowanemu nabywcy, który, aby ominąć proces zakładania spółki, decyduje się na „gotowy produkt”.
Oczywiście muszą jeszcze zostać podjęte pewne czynności, aby inwestor mógł w pełni przejąć kontrolę nad spółką, ale cała dokumentacja niezbędna do przejęcia kontroli jest przygotowywana przez spółkę zajmującą się sprzedażą spółek „z półki”.
Koszt takich spółek waha się w zależności od spółek sprzedających, ale zazwyczaj zawiera w sobie wysokość kapitału zakładowego oraz dodatkową kwotę stanowiącą wynagrodzenie sprzedającego.
Na jakie czynności należy zwrócić uwagę przy przejmowaniu spółki „z półki”?
Do samego nabycia spółki wystarczy zawarcie pomiędzy spółką sprzedającą a nabywcą umowy sprzedaży udziałów z poświadczonymi notarialnie podpisami. Istnieje możliwość podpisania umowy przez pełnomocników (pełnomocnictwo jest udzielane w formie pisemnej z poświadczonymi notarialnie podpisami).
Przy zmianie wspólnika sporządza się nową listę wspólników oraz powołuje się nowy zarząd wskazany przez wspólnika (zmiana zarządu zazwyczaj następuje tuż przed podpisaniem umowy sprzedaży udziałów).
Zdarza się, że podmioty sprzedające spółki „z półki” kontynuują później współpracę, udzielając przestrzeni biurowej. W innym wypadku należy znaleźć nową przestrzeń biurową oraz uzyskać dokument potwierdzający uprawnienie do korzystania z lokalu lub nieruchomości (umowa najmu, tytuł własności itp.), w którym znajdować się będzie siedziba. Fakt oferowania siedziby przez podmioty sprzedające spółki „z półki” może być korzystny, gdyż nie trzeba uzgadniać najmu powierzchni biurowej, która na początkowych etapach transakcji nie jest zazwyczaj potrzebna.
Zmianę w strukturze udziałowej, zmianę w zarządzie oraz ewentualną zmianę siedziby/adresu należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym. Należy jednak pamiętać, że nowy zarząd może skutecznie reprezentować spółkę od chwili powołania.
Aby zmienić dotychczasową firmę spółki „z półki” na odpowiadającą nabywcy, należy odbyć zgromadzenie wspólników w celu zmiany aktu założycielskiego spółki.
Dokonując zmiany firmy spółki poprzez zmianę aktu założycielskiego, warto rozważyć, czy nie należałoby wprowadzić innych zmian do dokumentu, który wyznacza zasady funkcjonowania spółki (np. w celu powołania rady nadzorczej albo zmiany sposobu reprezentacji, składu organów spółki czy przedmiotu klasyfikacji działalności spółki).
Najczęściej akty założycielskie spółek „z półki” mają bardzo prostą treść, obejmującą ustawowe minimum niezbędne do funkcjonowania spółki. Dlatego warto przeanalizować akt założycielski pod kątem tego, czym ma się zajmować spółka, oraz pod kątem planów biznesowych nabywcy. Warto w tym względzie zasięgnąć opinii prawników, którzy wskażą pożądane zmiany.
Podsumowując: nabycie spółki „z półki” może być kosztowniejsze niż zwykłe założenie spółki, ale jeśli nie można sobie pozwolić na czekanie na cały proces rejestracyjny, nabycie spółki „z półki” jest idealnym rozwiązaniem. Taka spółka jest już bowiem gotowa do pełnego działania i posiada wszelkie rejestracje (KRS, REGON, NIP), a zmiany, o których była mowa wyżej, mogą być przeprowadzane bez większego wpływu na bieżącą działalność spółki.
Łukasz Koziński, Zespół Prawa Korporacyjnego, Restrukturyzacji Spółek i Kontraktów Handlowych kancelarii Wardyński i Wspólnicy