Przepisy wprowadzające ustawę o usługach płatniczych
29.09.2011
nowe prawo | usługi płatnicze
Nasz cykl artykułów dotyczących ustawy implementującej dyrektywę PSD do polskiego prawa postanowiliśmy rozpocząć od kilku komentarzy dotyczących przepisów regulujących wejście w życie nowych regulacji.
Ustawa o usługach płatniczych (u.u.p.) wejdzie w życie po 30 dniach od jej ogłoszenia, a więc 24 października 2011 roku (ustawę ogłoszono 23 września). Podmioty, które dopiero po wejściu w życie u.u.p. podejmą działalność będącą usługami płatniczymi w rozumieniu u.u.p., będą musiały od samego początku spełniać wymogi określone przez u.u.p. Oznacza to w szczególności konieczność stosowania obowiązków informacyjnych oraz zasad wykonywania usług płatniczych określonych w dziale II i III u.u.p.
Sytuacja jest znacznie bardziej skomplikowana w odniesieniu do podmiotów już w tej chwili świadczących usługi, które po wejściu w życie u.u.p. będą kwalifikowane jako usługi płatnicze. Dla tych podmiotów wejście w życie u.u.p. będzie oznaczało wyzwania trojakiego rodzaju. Po pierwsze, będzie się wiązało z koniecznością dostosowania do nowych wymogów dokumentacji używanej przy świadczeniu usług (przede wszystkim umów z klientami). Po drugie, będzie się wiązało z koniecznością dostosowania procedur operacyjnych (w tym algorytmów systemów IT) do nowych zasad wykonywania usług płatniczych. Po trzecie, będzie oznaczało konieczność podjęcia formalnych kroków (ze złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia włącznie) w związku z objęciem ich nadzorem przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Podstawowym terminem przejściowym jest okres 12 miesięcy od wejścia w życie u.u.p. W tym czasie podmioty, które zgodnie z systematyką u.u.p. są dostawcami usług płatniczych (m.in. banki, instytucje pieniądza elektronicznego oraz podmioty wykonujące transakcje płatnicze), muszą dostosować swoją działalność do wymogów określonych w dziale II i III u.u.p. Jednocześnie dostawcy usług płatniczych, którzy do tej pory nie podlegali nadzorowi KNF, będą musieli w terminie 6 miesięcy od wejścia w życie ustawy złożyć wniosek o wydanie zezwolenia lub wpis do rejestru. Istotne jest to, iż pod warunkiem spełnienia powyższego wymagania podmioty te będą mogły kontynuować dotychczasową działalność również w trakcie postępowania związanego z wydaniem zezwolenia lub wpisem, nawet po przekroczeniu powyższego 6-miesięcznego terminu.
Ustawodawcy nie udało się uniknąć niejasności w obrębie przepisów wprowadzających. Należy się spodziewać, że duże kontrowersje będzie wywoływał art. 170 ust. 1 u.u.p. Zgodnie z tym przepisem płatnik i jego dostawca mogą uzgodnić, iż do 1 stycznia 2012 roku stosowane będą dłuższe terminy wykonywania zleceń niż określone w art. 54 u.u.p. (ogólna zasada wykonywania transakcji płatniczej do końca następnego dnia roboczego po otrzymaniu zlecenia). W kontekście tego przepisu rodzi się pytanie o wzajemną relację tego przepisu do art. 168 u.u.p., określającego ogólny 12-miesięczny okres przejściowy.
Reguły dotyczące czasu wykonywania transakcji płatniczych znajdują się w dziale III u.u.p., a więc teoretycznie podlegają 12-miesięcznemu okresowi przejściowemu. Z drugiej strony nasuwa się podejrzenie, iż art. 170 ust. 1 stanowi lex specialis względem art. 168 u.u.p., co implikowałoby konieczność stosowania terminu realizacji transakcji z art. 54 u.u.p. praktycznie od wejścia w życie u.u.p. Niestety przedstawiona niejasność będzie musiała zostać rozwiązana w praktyce przez dostawców usług płatniczych i to już w najbliższych tygodniach.
Krzysztof Wojdyło, Zespół Postępowań Regulacyjnych kancelarii Wardyński i Wspólnicy
