Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ogłosił wyniki aukcji OZE
25 czerwca Prezes URE ogłosił wyniki aukcji na sprzedaż energii ze źródeł odnawialnych, które odbyły się na przełomie maja i czerwca 2021. Inaczej niż w ubiegłych latach, jednego dnia ukazały się wyniki wszystkich aukcji ogłoszonych w 2021 r.
Dalsza dominacja fotowoltaiki i onshore, niewykorzystana pula funduszy
Zgodnie z zauważalnym już od lat trendem nie udało się zakupić całego planowanego wolumenu energii (69,5 TWh). Zakontraktowano nabycie jedynie 36,8 TWh o wartości 8,5 mld zł (rządowy limit wynosił 24,6 mld). Jest to więc znacznie mniejszy wolumen niż w 2020 roku, kiedy to zakontraktowano 54,5 TWh energii elektrycznej o wartości prawie 12,9 mld zł.
Z jednej strony pokazuje to istotny spadek cen ofertowych, z drugiej zaś strony potencjał, jaki czeka na inwestorów na polskim rynku.
Wyrównanie cen w tegorocznych aukcjach dla dużych instalacji onshore i PV
Podobnie jak w ubiegłych latach, największy wolumen energii zakontraktowano podczas aukcji dla instalacji fotowoltaicznych oraz farm wiatrowych o mocy powyżej 1 MW (24,7 TWh za 5,7 mld zł). Wprawdzie zarówno minimalne, jak i maksymalne ceny w ofertach były niższe niż w zeszłym roku, jednak średnia cena za 1 MWh wzrosła z 224 zł/MWh do 229 zł/MWh.
Minimalne, maksymalne oraz średnie ceny zakontraktowanej energii na aukcji dla farm wiatrowych i PV o mocy większej lub równej 1 MW w latach 2019 – 2021 obrazuje poniższy graf.
Maksymalna cena sprzedaży energii wynosiła 242,98 zł/MWh, a minimalna 179 zł/MWh. Warto przypomnieć, że tegoroczne ceny referencyjne (czyli najwyższe możliwe ceny przewidziane w ofertach) nie zmieniły się w stosunku do zeszłego roku i wynosiły 250 zł/MWh dla elektrowni wiatrowych na lądzie o mocy zainstalowanej wyższej niż 1 MW. Natomiast dla instalacji fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej wyższej niż 1 MW cena referencyjna uległa zmniejszeniu z 340 zł/MWh do 320 zł/MWh.
Szacuje się, że dzięki tej aukcji powstanie 1500 MW nowych mocy: 1200 MW w instalacjach fotowoltaicznych oraz 300 MW w farmach wiatrowych.
Dalsze obniżanie cen ofertowych w aukcjach dla instalacji PV i farm wiatrowych o mocy poniżej 1 MW
W tegorocznej aukcji dla instalacji PV i farm wiatrowych o mocy poniżej 1 MW zakontraktowano więcej energii (11,95 TWh) niż w ubiegłym roku (11,74 TWh). Mimo to jej łączny koszt zmniejszył się z 3 mld zł do 2,76 mld zł.
Inaczej niż w przypadku aukcji dla instalacji o mocy większej lub równej 1 MW, w koszyku instalacji mniejszych obserwowalny jest stały trend obniżania cen. Dotyczy to zarówno cen średnich, minimalnych, jak i maksymalnych. Pokazuje to, że koszty tych technologii sukcesywnie zmniejszają się bez żadnych większych zawirowań.
Minimalne, maksymalne oraz średnie ceny zakontraktowanej energii na aukcji dla farm wiatrowych i PV o mocy mniejszej niż 1 MW w latach 2019 – 2021 obrazuje poniższy graf.
Tegoroczne ceny referencyjne (czyli najwyższe możliwe ceny przewidziane w ofertach) dla instalacji fotowoltaicznych (o mocy poniżej 1 MW) podobnie jak w ubiegłym roku, zostały zmniejszone o 20 zł i wyniosły 340 zł zamiast 360 zł/MWh. Ceny referencyjne dla małych elektrowni wiatrowych o mocy poniżej 1 MW utrzymane z kolei zostały na tym samym poziomie co w latach 2019 i 2020 (320 zł/ MWh).
Szacuje się, że dzięki tej aukcji powstanie około 1000 MW nowych mocy w instalacjach fotowoltaicznych.
Brak chętnych w aukcjach dla alternatywnych technologii pomimo wzrostu cen referencyjnych
Oprócz aukcji dla farm wiatrowych i fotowoltaicznych rozstrzygnięta została jedynie aukcja kierowana m.in. do małych elektrowni wodnych. Udział wytwórców w tej aukcji wynika między innymi z podniesienia w tym roku cen referencyjnych dla tej technologii – z 620 zł/MWh do 640 zł/MWh dla elektrowni wodnych o mocy mniejszej niż 500 kW. W aukcji tej złożono jedynie pięć ofert, co tylko nieznacznie przekracza minimalną liczbę ofert niezbędną do rozstrzygnięcia aukcji. Ze względu na małą liczbę uczestników nie było dużego rozrzutu cen w ofertach – najniższa cena wynosiła bowiem 637,07 zł/MWh, zaś najwyższa 639,15 zł/MWh.
Wzrost cen referencyjnych w stosunku do zeszłego roku dotyczył również innych technologii, takich jak biogaz składowiskowy w kogeneracji (wzrost o 45 zł/MWh) oraz elektrowni wodnych większych niż 500 kW (wzrost o 15 zł/MWh). Nie był to jednak wzrost wystarczający, żeby zmotywować wytwórców do udziału w tegorocznych aukcjach.
Nadchodząca nowelizacja ustawy odległościowej i jej wpływ na rynek OZE w Polsce
Wzrost średnich cen kontraktowanych na aukcjach dla instalacji większych i równych 1 MW spowodowany jest głównie ograniczoną dostępnością terenów pod projektowanie i budowę nowych farm wiatrowych, a także zakazem zmiany pozwoleń na budowę projektów uwzględniających rozwój technologiczny w branży. Ograniczenia te wynikają z bardzo restrykcyjnych ograniczeń dotyczących możliwości lokalizacji tych elektrowni. Ich odległość od zabudowań mieszkalnych nie może być bowiem mniejsza niż dziesięciokrotność całkowitej wysokości turbin razem z łopatami.
Zasada ta, wprowadzona w 2016 r., zatrzymała proces projektowania nowych farm wiatrowych. Od 2020 r. trwają jednak prace nad jej zliberalizowaniem. W maju opublikowany został pierwszy projekt ustawy, zgodnie z którym wznoszenie nowych farm będzie możliwe w odległości nie mniejszej niż 500 metrów od zabudowań mieszkalnych, pod warunkiem uchwalenia na danym obszarze odpowiedniego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Niemniej nawet przy szybkiej i daleko idącej liberalizacji ustawy odległościowej nowe projekty – ze względu na wymagane procedury administracyjne – pojawią się masowo dopiero za kilka lat.
Igor Hanas, adwokat, Rafał Pytko, praktyka energetyczna kancelarii Wardyński i Wspólnicy