Poważne zmiany w postępowaniu cywilnym
6 sierpnia br. opublikowana została bardzo szeroka nowelizacja procedury cywilnej, podpisana przez Prezydenta 24 lipca br. Czego dotyczy nowelizacja, których spraw dotknie i kiedy zmiany wejdą w życie?
W Dzienniku Ustaw pod pozycją 1469 została właśnie ogłoszona ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Jest to zapowiadana w ostatnim czasie obszerna nowelizacja przepisów regulujących postępowanie cywilne, która – zgodnie z założeniami autorów – ma przyspieszyć i usprawnić postępowania sądowe (do projektu zostało sporządzone w tym zakresie bardzo obszerne uzasadnienie).
Zakres zmian jest bardzo szeroki i mocno wpłynie na kształt postępowania przed sądami powszechnymi w Polsce. W najbliższym czasie niejednokrotnie będziemy omawiali poszczególne zmiany oraz możliwości i ryzyka, które niosą dla stron sporów sądowych.
Zmieniają się przepisy praktycznie z całego kodeksu – zaczynając od pewnych zmian właściwości sądów (np. w sprawach z zakresu czynności bankowych czy dóbr osobistych, o czym będziemy jeszcze szerzej pisać), przez sposób prowadzenia postępowania dowodowego (wprowadzany plan rozprawy), aż po powrót postępowania gospodarczego (którego zakres został zresztą uregulowany odmiennie i będzie obejmował m.in. spory z umów leasingu i umów o roboty budowlane niezależnie od tego, czy strony są przedsiębiorcami). Pojawiły się zmiany w postępowaniu nakazowym i upominawczym, zmiany w postępowaniu egzekucyjnym oraz szereg zmian w kosztach sądowych (podwyższono opłatę maksymalną i opłaty za szereg czynności).
Co więcej, zmiany wejdą w życie w różnych momentach, a większość z nich znajdzie zastosowanie do spraw już będących w toku (tak wskazuje ogólny przepis art. 9 ust. 2 ustawy nowelizującej). Na przykład wspomniane przepisy o kosztach sądowych wejdą w życie już po 14 dniach od publikacji ustawy (co wynika z art. 15 oraz art. 17 pkt 1 ustawy nowelizującej).
Już dzisiaj prezentujemy dwa teksty omawiające bardzo istotne zmiany w kosztach sądowych (przede wszystkim w zakresie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej) oraz wprowadzenie do zwyczajnego procesu według k.p.c. pisemnych zeznań świadków, która to instytucja była dotąd znana właściwie wyłącznie z niektórych regulaminów arbitrażowych i rzadkiego w praktyce europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń.
dr Maciej Kiełbowski, adwokat, praktyka sporów administracyjnych oraz praktyka postępowań sądowych i arbitrażowych kancelarii Wardyński i Wspólnicy