Delegowanie członków rady nadzorczej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
Członka rady nadzorczej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością można delegować do wykonywania czynności członka zarządu tej spółki. Jak skutecznie postępować i czego się spodziewać?
Zgodnie z art. 220 k.s.h. umowa spółki może rozszerzyć uprawnienia rady nadzorczej, a przepis ten tylko przykładowo wylicza, w jaki sposób można tego dokonać. Jakkolwiek artykuł ten (inaczej niż art. 383 § 1 k.s.h. właściwy dla spółki akcyjnej) nie przewiduje wprost możliwości delegowania członka rady nadzorczej do czasowego sprawowania funkcji członka zarządu, przepisy prawa nie stanowią jednocześnie, aby było to zabronione. Ze względów celowościowych należy przychylić się do poglądu znacznej części doktryny, że dopuszczalne jest umowne rozszerzenie uprawnień rady nadzorczej do delegowania członka rady nadzorczej do wykonywania czynności członka zarządu.
Przyznając radzie nadzorczej umową spółki prawo do delegowania swoich członków, wspólnik spółki zapewnia płynne funkcjonowanie jej zarządu na wypadek nagłych zmian w jego strukturze, w szczególności w wyniku nieprzewidzianych rezygnacji lub nagłych odwołań. Delegowanie członków rady nadzorczej spółki do wykonywania czynności członków jej zarządu będzie należało uznać za skuteczne pod warunkiem wprowadzenia odpowiednich postanowień w umowie spółki. Z uwagi jednak na zasadę niełączenia stanowisk w organach spółki, należy zwrócić uwagę, że jednocześnie z oddelegowaniem członka rady nadzorczej do zarządu spółki jego prawa do działania w strukturach rady powinny zostać zawieszone na czas oddelegowania.
Powstaje pytanie, na jaki okres członek rady nadzorczej może zostać oddelegowany do zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W przypadku spółki akcyjnej art. 383 k.s.h. wskazuje, że okres ten nie powinien trwać dłużej niż trzy miesiące. W doktrynie można spotkać różne poglądy odnośnie do możliwości przedłużania tego okresu, począwszy od poglądu niedopuszczającego powoływanie na kolejny okres tego samego członka rady, poprzez pogląd mówiący o zakazie dotyczącym powołania na kolejny okres, a powiązany z poprzednim, również innego członka rady, kończąc na poglądach dopuszczających takie powołania. Wracając do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, ponownie należy zwrócić uwagę, że w Kodeksie spółek handlowych nie ma wyraźnego postanowienia dającego możliwość delegowania członków rady nadzorczej spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, natomiast delegowanie to, jak wskazano powyżej, można dopuścić umową spółki. Z tego samego względu należy uznać, że spółek z ograniczoną odpowiedzialnością nie dotyczy ograniczenie czasowe przewidziane dla członków rad nadzorczych spółek akcyjnych.
Oczywiście ze względów organizacyjnych wskazane jest, aby taka sytuacja nie utrzymywała się zbyt długo i z tego względu należy takie ograniczenie czasowe przewidzieć w umowie spółki. W innym wypadku mogłoby powstać ryzyko uznania takiego bezterminowego oddelegowania za obejście przepisów prawa i postanowień umowy spółki w zakresie powoływania członków zarządu spółki. Długotrwałe delegowanie lub wielokrotne redelegowanie mogłoby zostać uznane za faktyczne powołanie członka rady nadzorczej do zarządu spółki, a nie jego delegację, co w efekcie stanowiłoby naruszenie zakazu łączenia funkcji członka zarządu z funkcją członka rady nadzorczej określonego w art. 214 § 1 k.s.h., przejawiającego się w przekazaniu członkowi rady nadzorczej zbytniej kontroli nad spółką.
Powstaje również pytanie, czy trzeba rejestrować informację o oddelegowaniu członka rady nadzorczej do pełnienia funkcji członka zarządu. Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 39 pkt 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym w Dziale 2 Rubryce 1 KRS zamieszcza się w szczególności oznaczenie organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz osób wchodzących w jego skład. Ustawa o KRS nie przewiduje ujawnienia faktu delegacji, a delegowany członek rady nadzorczej nie staje się członkiem zarządu, tylko wyłącznie zyskuje prawo do wykonywania jego czynności.
Wobec powyższego złożenie wniosku o wpis delegacji do KRS nie jest obowiązkowe, a wniosek w tym zakresie może wręcz zostać oddalony przez sąd. Wystarczające powinno być złożenie do akt rejestrowych odpisu uchwały delegującej członka rady do zarządu. Jakkolwiek wpis informacji o delegacji członka rady nadzorczej do zarządu spółki nie jest wymagany przepisami ustawy o KRS, to w praktyce w Dziale 2 Rubryce 1 KRS spotyka się wpisy zawierające informację o członkach rady nadzorczej delegowanych do pełnienia funkcji członka zarządu. W tych przypadkach ta sama osoba jest wtedy zarejestrowana również w Dziale 2 Rubryce 2 jako członek rady nadzorczej spółki. Należy zwrócić uwagę, że dokonanie wpisu w KRS informacji o oddelegowaniu do zarządu spółki może mieć pozytywne znaczenie dla interesów spółki oraz bezpieczeństwa obrotu gospodarczego.
Łukasz Śliwiński, radca prawny, praktyka transakcji i prawa korporacyjnego kancelarii Wardyński i Wspólnicy